Στη διαδικασία να γίνουν ελκυστικοί προορισμοί για τους τουρίστες, γειτονιές μετατράπηκαν σε τουριστικά κέντρα, το κόστος ζωής αυξήθηκε, ντόπιοι έχασαν τα σπίτια ή τις επιχειρήσεις τους και κυρίως πολλοί ένιωσαν ότι έχασαν το δικαίωμα να χρησιμοποιούν τον δημόσιο χώρο στην ίδια τους την πόλη. Σε όλο και περισσότερες πόλεις οργανώνονται σε μαζικές διαμαρτυρίες και οι πόλεις γεμίζουν γκραφίτι «Τουρίστες δεν είστε ευπρόσδεκτοι» ή «Υπάρχει όριο».
Η πόλη γέμισε τουρίστες
H μεγαλύτερη μέχρι τώρα διαδήλωση στην ιστορία των Καναρίων Νήσων σημειώθηκε τον Απρίλιο και εξαπλώθηκε σε ισπανικές (Μαδρίτη, Βαρκελώνη, Γρανάδα, Μάλαγα) και ευρωπαϊκές πόλεις (Βερολίνο, Λονδίνο, Άμστερνταμ).
Στη Μαγιόρκα των Βαλεαρίδων Νήσων εξαγριωμένοι ντόπιοι συγκεντρώθηκαν στην παραλία Caló des Moro και με το σύνθημα «SOS Residents» προσπάθησαν να διώξουν τους τουρίστες.
Το τελευταίο Σάββατο του Ιουνίου, οι πόλεις τις Ανδαλουσίας κατακλύστηκαν από διαδηλωτές που φώναζαν «Όχι στον μαζικό τουρισμό». Το Σαββατοκύριακο Κανάρια και Βαρκελώνη σείστηκαν από μια από τις πιο έντονες κινητοποιήσεις της χώρας. «Είναι καιρός να υψώσουμε ανθρώπινα τείχη και να διατηρήσουμε την αυθεντικότητα της πόλης μας» έλεγε το κάλεσμα. Με πλακάτ «Τουρίστες, γυρίστε σπίτια σας», ορισμένοι επιτέθηκαν σε τουρίστες με νεροπίστολα.
Thousands of residents in Barcelona took to the streets, shooting water guns at visitors and taping off hotel exits to protest against tourism. They say it’s making the housing crisis worse and contributing to water shortages amid extreme heat and drought. @EVYSTADIUM reports: pic.twitter.com/LWACnValIk
— WIRED (@WIRED) July 8, 2024
Γίνεται πλέον αντιληπτό από τοπικές και κεντρικές κυβερνήσεις ότι ο τουρισμός απαιτεί μια νέα προσέγγιση.
Η μάστιγα των βραχυχρόνιων μισθώσεων
Με τον καιρό έγινε όλο και πιο ελκυστικό για τους ιδιοκτήτες ακινήτων να εξάγουν τα διαμερίσματά τους από την αγορά των μακροχρόνιων ενοικιάσεων και να τα εκμισθώνουν για σύντομες περιόδους. Σήμερα, το 1/4 των τουριστικών καταλυμάτων στην ΕΕ είναι οι βραχυπρόθεσμης μίσθωσης και σε πολλές πόλεις, όπως π.χ. στην Αθήνα, ξεπερνούν τον αριθμό των ξενοδοχείων.
Με διαφημιστικές καμπάνιες όπως «Live like a local» (Ζήσε σαν ντόπιος) και «Belong anywhere» (Για να ανήκεις παντού) η Airbnb προσέφερε στους τουρίστες μια εμπειρία που τα ξενοδοχεία δεν μπορούσαν να ανταγωνιστούν. Πλέον διαθέτει 7,7 εκατ. ενεργές καταχωρήσεις και 5 εκατ. οικοδεσπότες παγκοσμίως, που οι ταξιδιώτες νοικιάζουν κατά μέσο όρο για 4,3 διανυκτερεύσεις.
Δεδομένου όμως ότι η οδηγία για το ηλεκτρονικό εμπόριο του 2000 εγκρίθηκε πολύ πριν από την ανάπτυξη των διαδικτυακών πλατφορμών, οι τελευταίες δεν ήταν υποχρεωμένες να μοιράζονται τα στοιχεία τους με τις αρχές της πόλης. Έτσι, ήταν αδύνατο για τις τοπικές ή κεντρικές αρχές να ελέγξουν τη νομιμότητα τους και να επιβάλουν κανονισμούς, όπως ασφαλείας, μέγιστο αριθμό ημερών ενοικίασης ή να φορολογήσουν τα εισοδήματα από αυτά. Χωρίς κανονιστική ρύθμιση οι βραχυχρόνιες μισθώσεις αυξήθηκαν ραγδαία και οι δήμοι έχασαν φορολογικά έσοδα που θα μπορούσαν να αξιοποιήσουν για τις υποδομές. Στο Βερολίνο, παρά τις αυστηρές ρυθμίσεις, εξακολουθούν να λειτουργούν παράνομα πολλά Airbnbs, ενώ το 2022 σχεδόν τα μισά του Λος Άντζελες ήταν παράνομα.
Στις 18 Μαρτίου 2024 η Κομισιόν ενέκρινε τον νέο κανονισμό 2024/1028 για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις που θα αρχίσει να εφαρμόζεται από τις 20 Μαΐου 2026. Σύμφωνα με τον «Νόμο Airbnb», όπως αποκαλείται, οι πλατφόρμες υποχρεούνται να μοιράζονται δεδομένα με τις τοπικές αρχές σε μηνιαία βάση. Ο νόμος θεσπίζει επίσης μια δωρεάν (ή αναλογικού κόστους) ηλεκτρονική διαδικασία εγγραφής για τους ιδιοκτήτες, παρέχοντάς τους έναν μοναδικό αριθμό εγγραφής για ταυτοποίηση με τις αρχές. Οι πλατφόρμες πρέπει να διασφαλίζουν την αξιοπιστία και την πληρότητα των πληροφοριών και να συνεργάζονται στη διεξαγωγή ελέγχων. Οι αρχές μπορούν να αναστείλουν τις εγγραφές και να ζητήσουν από τις πλατφόρμες να αφαιρέσουν τους οικοδεσπότες που παραβιάζουν τους κανόνες. Η Airbnb χαιρέτισε τον νόμο.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού προβλέπει ότι μέχρι το τέλος της δεκαετίας, οι τουριστικές ροές θα ξεπεράσουν τα 2 δισεκατομμύρια ταξιδιώτες. Ο οικονομικός αντίκτυπος της ταξιδιωτικής βιομηχανίας αναμένεται φέτος να φτάσει τα 11,1 τρισ. δολάρια (1 στα 10 δολάρια σε όλο τον κόσμο θα προέρχεται από τον τουρισμό) και προβλέπεται να φτάσει τα 16 τρισ. (11,4% του παγκόσμιου ΑΕΠ) σε μια δεκαετία. |
Ωστόσο, η επιβολή τέτοιων κανονισμών στον πραγματικό κόσμο είναι κάτι άλλο. Πολλές φορές δεν υπάρχει το προσωπικό ή η τεχνογνωσία για να ελεγχθούν τα δεδομένα του Airbnb, που πολλές φορές στο παρελθόν επέτρεψε παράνομες ενοικιάσεις. Το πρόβλημα συνήθως είναι όσοι έχουν πολλά ακίνητα που τα νοικιάζουν όλο τον χρόνο σε τουρίστες χωρίς να τα δηλώσουν, μειώνοντας τα διαθέσιμα σπίτια για τον ντόπιο πληθυσμό. Στις περιπτώσεις αυτές οι διαδικτυακές πλατφόρμες γίνονται συνένοχοι. Το Παρίσι το 2019 μήνυσε την Airbnb για 1.010 παράνομες καταχωρήσεις και το πρόστιμο έφτασε τα 12,6 εκατομμύρια ευρώ.
Ένα άλλο ζήτημα είναι η ασφάλεια, όπως επισημάνθηκε πέρυσι στο Μόντρεαλ, όταν μια πυρκαγιά σε παράνομο Airbnb σκότωσε επτά άτομα.
Οι πόλεις αγωνίζονται να επιβάλουν πολιτικές βραχυπρόθεσμης ενοικίασης
Η Βαρκελώνη έγινε το 2017 η πρώτη ευρωπαϊκή πόλη που ενέκρινε Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο Τουριστικών Καταλυμάτων (PEUAT), το οποίο επιδίωκε να μοιράσει πιο σωστά τον τουρισμό. Χώρισε την πόλη σε τέσσερις ζώνες και στο κέντρο απαγορεύτηκε το άνοιγμα νέων ξενοδοχείων ακόμη κι αν άλλα έκλειναν. Πρόσφατα ανακοίνωσε ότι όταν τον Νοέμβριο του 2028 λήξουν οι υπάρχουσες 10.101 άδειες, αυτές δεν θα ανανεωθούν, ούτε θα δοθούν νέες.
Από τον Σεπτέμβριο του 2023, στη Νέα Υόρκη είναι παράνομο να δώσει κανείς το διαμέρισμα του για βραχυπρόθεσμη μίσθωση, εκτός και εάν ο ιδιοκτήτης είναι εγγεγραμμένος στο σχετικό μητρώο και διαμένει κι αυτός στο σπίτι σε όλη τη διάρκεια της ενοικίασης. Τον πρώτο μήνα που εφαρμόστηκε το μέτρο, ο αριθμός των βραχυπρόθεσμων καταλυμάτων μειώθηκε κατά 85%. Το δημαρχείο διατηρεί κατάλογο Απαγορευμένων Κτιρίων, στα οποία απαγορεύονται οι βραχυχρόνιες ενοικιάσεις.
Το 2014 το Βερολίνο απαγόρευσε τις βραχυπρόθεσμες ενοικιάσεις με τον νόμο περί κατάχρησης του ζωτικού χώρου, όμως σημαντικός αριθμός διαμερισμάτων συνέχισαν να ενοικιάζονται. Το 2018 επανέφερε τη δυνατότητα υπό αυστηρότερους περιορισμούς: Οι οικοδεσπότες μπορούν να νοικιάσουν την κύρια κατοικία τους, και μόνο για 60 ημέρες/έτος. Mε προϋπολογισμό 1 εκατομμυρίου ευρώ για τον εντοπισμό των παραβατών, το πρόστιμο φτάνει τις €100.000. Έως και 10.000 τουριστικά καταλύματα θα τεθούν ξανά στην αγορά ενοικίασης, χάρη σε δικαστήριο που τον περασμένο μήνα αποφάσισε ότι η πόλη μπορεί να υποχρεώσει και τους ιδιοκτήτες που είχαν αποκτήσει κατάλυμα βραχυπρόθεσμης μίσθωσης πριν το 2014 να τα διαθέσουν για μακροπρόθεσμη.
Πλαφόν τέθηκε και στο Άμστερνταμ, όπου ο μέγιστος αριθμός διανυκτέρευσης έχει οριστεί στις 30 μέρες/έτος και οι οικοδεσπότες μπορούν να νοικιάσουν μόνο την κύρια κατοικία τους. Για την ανέγερση νέων ξενοδοχείων είναι απαραίτητο να κλείσει πρώτα κάποιο υπάρχον.
Ένας από τους πιο σημαντικούς κανονισμούς για το Airbnb στο Παρίσι ήταν το ετήσιο όριο των 120 ημερών. Τα πρόστιμα για παραβάσεις, όπως τη μη εγγραφή του ακινήτου στο δημαρχείο ή την υπέρβαση του ορίου, φτάνουν τα €50.000. Η Γαλλία μάλιστα από το 2018 διαμοιράζει την ευθύνη μεταξύ των οικοδεσποτών και της πλατφόρμας και μπορεί έτσι να τιμωρεί την Airbnb με πρόστιμο που πλέον ανέρχεται στα €20.000 ανά παράνομη ανάρτηση (€31.000 στην έφεση). Έκτοτε, έχουν εισπραχθεί €6,5 εκατομμύρια σε πρόστιμα.
Στη Ρώμη εισήχθησαν κανονισμοί το 2017 (ανώτατο όριο 60 ημέρες/έτος) με κύριο στόχο τον έλεγχο της αχαλίνωτης αύξησης των ενοικίων στο ιστορικό κέντρο. Το 2023 η ιταλική κυβέρνηση κέρδισε δικαστική απόφαση €800 εκατομμυρίων κατά της Airbnb για διαφυγόντες φόρους (αντιστοιχούσαν στον ενιαίο φόρο 21% που θεσπίστηκε για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις).
Το 2023 η Φλωρεντία απαγόρευσε τις νέες βραχυχρόνιες ενοικιάσεις εντός του ιστορικού κέντρου, με στόχο να απελευθερωθούν κατοικίες για τους ντόπιους.
Κατά τόπους απαγορεύσεις
ΑΈχουμε δει τα τελευταία χρόνια διάφορα πρωτοποριακά μέτρα που επιχειρούν να διαχειριστούν την κακή καθημερινότητα που προκαλεί ο υπερτουρισμός. Για παράδειγμα, η δημοτική αρχή του Άμστερνταμ εισήγαγε το 2020 το «Shop Diversity Center», ένα χωροταξικό σχέδιο το οποίο απαγορεύει στο κέντρο της πόλης το άνοιγμα τουριστικών καταστημάτων, όπως με σουβενίρ.
Στην Γκράσια της Βαρκελώνης, όπου βρίσκεται το Πάρκο Γκουέλ, το δεύτερο πιο δημοφιλές αξιοθέατο της μετά τη Σαγράδα Φαμίλια, αφαιρέθηκε από τους χάρτες Google η διαδρομή του λεωφορείου 116, στο οποίο βασίζονται πολλοί κάτοικοι και δεν έβρισκαν θέση λόγω των τουριστών. Ακόμη, το Δημοτικό Συμβούλιο σχεδιάζει app που θα ειδοποιεί τους τουρίστες σε πραγματικό χρόνο για τον κίνδυνο συνωστισμού στα πιο δημοφιλή σημεία.
Σε ορισμένα μέρη της Ιταλίας είναι παράνομη η κατανάλωση σνακ και το πρόστιμο φτάνει έως και τα €200. Η Ρώμη περιόρισε την πρόσβαση στη Φοντάνα ντι Τρέβι, άρχισε να χρεώνει είσοδο στο Πάνθεον και επέβαλε πρόστιμο €250 για όποιον κάθεται στα Ισπανικά Σκαλιά.
Το κολύμπι στα φημισμένα σιντριβάνια της πόλης μπορεί να οδηγήσει σε πρόστιμο ως και €450. Ανεξάρτητα από το πόσο ζέστη κάνει, εάν περπατά κανείς χωρίς πουκάμισο, με αθλητικό σουτιέν ή μπικίνι το πρόστιμο μπορεί να φτάσει τα €400. Αντίστοιχο είναι το ποσό για τοποθέτηση κλειδαριών «αγάπης» στο Ponte Milvio ή σε οποιαδήποτε άλλη γέφυρα και μνημείο, ενώ απαγορεύεται η κατανάλωση αλκοόλ σε κοινόχρηστους χώρους μετά τις 23:00 και πριν τις 07:00.
Στο Πορτοφίνο απειλείσαι με πρόστιμο έως €275 αν χρονοτριβείς για σέλφι σε φωτογενείς ζώνες και στην Τσίνκουε Τέρρε έως €2.500 αν περπατάς στα μονοπάτια με σαγιονάρες ή σανδάλια.
Παραλία στην Ερακλέα απαγόρευσε την κατασκευή κάστρων στην άμμο με πρόστιμο έως €250 καθώς θεωρούνται «περιττά εμπόδια».
Μια βλάβη στο σύστημα ύδρευσης του Κάπρι ώθησε τον δήμαρχο να διατάξει τη διακοπή αφίξεων τουριστών. H απαγόρευση ανακλήθηκε αμέσως μόλις επιλύθηκε η βλάβη, αλλά δημιούργησε μεγάλη αναταραχή.
Στην Πορτογαλία τα πρόστιμα φτάνουν έως και €36.000 αν παίζεις δυνατά μουσική στην παραλία.
Στο Ντουμπρόβνικ απαγορεύεται o ύπνος, η συμπεριφορά μέθης και η κατανάλωση αλκοόλ σε δημόσιους χώρους. Συστήνεται στους επισκέπτες να μην σέρνουν βαλίτσες με ροδάκια στο πλακόστρωτο και να μην σκαρφαλώνουν πάνω σε αγάλματα.
Η Μαγιόρκα επιβάλλει πρόστιμα έως και €600 για «αντικοινωνικές συμπεριφορές», όπως την κατανάλωση αλκοόλ στους δρόμους ή τη ρίψη σκουπιδιών. Το 2020 συμφωνήθηκε για περιοχές της Μαγιόρκα και της Ίμπιζα πρόστιμο έως και €50.000 για παραθεριστές που πηδούν από τα μπαλκόνια ξενοδοχείων («balconing»), ενώ τέθηκαν όρια στην ποσότητα αλκοόλ που σερβίρεται στα all inclusive ξενοδοχεία.
Τουριστικός φόρος
Το μέτρο επιστρατεύθηκε με σκοπό την ενίσχυση των κρατικών ταμείων έπειτα από το πλήγμα του κορονοϊού στην τουριστική βιομηχανία, αλλά συχνά λειτουργεί ως τρόπος για να μειωθεί ο μαζικός τουρισμός. Τα έσοδα προορίζονται συνήθως για τη διαχείριση των δημόσιων υπηρεσιών που επηρεάζονται από τους επισκέπτες, όπως τη συλλογή σκουπιδιών και τον καθαρισμό των δρόμων. Οι περισσότεροι τουριστικοί φόροι προστίθενται στο κόστος διαμονής και η χρέωση είναι για καθορισμένη περίοδο, συνήθως μιας εβδομάδας, ενθαρρύνοντας έτσι επισκέψεις μεγαλύτερης διάρκειας.
Το Άμστερνταμ διαθέτει έναν από τους υψηλότερους τουριστικούς φόρους στην Ευρώπη, που ανέρχεται στο 7% της τιμής καταλύματος, συν μια πάγια χρέωση €3 ανά διανυκτέρευση. Κάπως έτσι η πόλη διέθεσε 7 εκατ. ευρώ στις δημόσιες συγκοινωνίες της.
Η Βαρκελώνη, όπου ο φόρος ανέρχεται στα €5 ανά ημέρα, χρησιμοποιεί τα έσοδα για την ανάπτυξη υποδομών σε τοπικό επίπεδο.
Στη Γαλλία, οι χρεώσεις ποικίλλουν ανά δήμο και κατηγορία καταλυμάτων και κυμαίνονται από €0,20 έως €4,20.
Στο Βερολίνο ο φόρος ανέρχεται στο 5% της τιμής καταλύματος.
Στη Ρώμη η διαμονή σε ξενοδοχείο τριών αστέρων επιφέρει φόρο διανυκτέρευσης €4, σε τεσσάρων αστέρων €6 και σε πέντε αστέρων €7. Η Ιταλία έχει τη συνεισφορά «contributo di sbarco» ή εισφορά αποβίβασης που υποχρεώνει τους τουρίστες να πληρώσουν κατά την άφιξή τους στα νησιά με φέρι ή ιδιωτικό σκάφος και η τιμή καθορίζεται από τις τοπικές αρχές.
Η Βενετία χρεώνει πλέον €5 για την είσοδο στο κέντρο της πόλης μεταξύ 8.30 π.μ. και 4 μ.μ. Οι παραβάτες αντιμετωπίζουν πρόστιμα €50-300. Πρόκειται για το πολυσυζητημένο «contributo di accesso» (τέλος εισόδου), το οποίο αναβλήθηκε επανειλημμένα από τότε που προτάθηκε για πρώτη φορά το 2019. Οι χρεώσεις κυμαίνονται από €3 σε μια ήσυχη μέρα έως €10 τις μέρες αιχμής. Η χρέωση αφορά μόνο τους ημερήσιους ταξιδιώτες, οι οποίοι αποτελούν το 90% των επισκεπτών.
Το Δημοτικό Συμβούλιο της Λισαβόνας ενέκρινε φέτος αύξηση του τουριστικού φόρου στα €4/διανυκτέρευση. Διατίθενται για επενδύσεις σε υποδομές και υπηρεσίες σχετικές με τον τουρισμό, όπως το Μουσείο Βασιλικού Θησαυρού που χρηματοδοτήθηκε εξολοκλήρου από τον φόρο.
Στην Ελλάδα οι χρεώσεις κυμαίνονται από €0,50 έως €4 ανά δωμάτιο και ανά διανυκτέρευση.
Το 2025, η ΕΕ θα εφαρμόσει μια νέα βίζα για τουρίστες εκτός Σένγκεν, της οποίας η αίτηση κοστίζει €7.
Κρουαζιερόπλοια
Η Μεσόγειος είναι η δεύτερη μεγαλύτερη αγορά για κρουαζιέρες εκτός της Καραϊβικής και ο αυξανόμενος αριθμός επιβατών ασκεί τεράστια πίεση στους τοπικούς πληθυσμούς. Οι περισσότεροι επιβάτες κάνουν απλώς μια γρήγορη βόλτα και επιστρέφουν στο πλοίο για να φάνε και να κοιμηθούν. Μελέτη στο Μπέργκεν της Νορβηγίας έδειξε ότι το 40% των επιβατών δεν εγκατέλειψαν ποτέ το πλοίο ενώ όσοι βγήκαν στην ξηρά δαπάνησαν κατά μέσο όρο €23. Αποφασίστηκε ότι μέχρι το 2026, μόνο πλοία μηδενικών εκπομπών μπορούν να διέρχονται από τα δυτικά φιόρδ, κανόνας που βγάζει εκτός όλα τα μεσαία και μεγάλα κρουαζιερόπλοια.
Πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι το 1/4 όλων των αποβλήτων των ωκεανών προέρχεται από κρουαζιερόπλοια, και σχεδόν το 90% αυτών απορρίπτεται νόμιμα στη θάλασσα. Το 2022, 50.000 άνθρωποι στη Μασσαλία, το μεγαλύτερο λιμάνι κρουαζιέρας της Γαλλίας, υπέγραψαν την εκστρατεία Stop Croisières. Η βιομηχανία της κρουαζιέρας συνεισφέρει €350 εκατομμύρια ετησίως στην τοπική οικονομία.
Στη Βενετία, όταν το 2019 ένα κρουαζιερόπλοιο τράκαρε στο λιμάνι, αυξήθηκε η πίεση για δραστικά μέτρα. Το 2021, απαγορεύθηκε να αγκυροβολούν μεγάλα κρουαζιερόπλοια στο ιστορικό κέντρο και πλέον κάθε επιβάτης σε σκάφος άνω των 25.000 τόνων πρέπει να αποβιβαστεί στο βιομηχανικό λιμάνι Μαργκέρα.
Here the video from people angle escaping from cruise ship losing control approaching the pier in Venice.
The noise of siren and of clash is totally frightening, looking like a scene from a disaster movie #grandinavi https://t.co/TGIIR2oFut— Tancredi Palmeri (@tancredipalmeri) June 2, 2019
Η Μπριζ του Βελγίου, η «Βενετία του Βορρά», από το 2019 επιτρέπει να ελλιμενίζονται μόνο δύο κρουαζιερόπλοια ταυτόχρονα.
Στην Πάλμα ντε Μαγιόρκα επιτρέπονται μόνο 3 πλοία/ημέρα και μόνο ένα από αυτά μπορεί να έχει χωρητικότητα άνω των 5.000 επιβατών. Το ανώτατο όριο επισκεπτών κρουαζιέρας τέθηκε στους 8.500/ημέρα.
Η Βαρκελώνη έκλεισε πέρυσι τερματικούς σταθμούς και 340 πλοία/έτος ελλιμενίζονται σε προβλήτα μακριά από τις κατοικημένες περιοχές, ενώ μπορούν πλέον να ελλιμενιστούν μόνο 7 κρουαζιερόπλοια ταυτόχρονα.
Μόνο 2 πλοία και 5.000 συνολικά επισκέπτες την ημέρα επιτρέπονται στο Ντουμπρόβνικ.
Όταν το 2019 το Άμστερνταμ εισήγαγε φόρο €14 στους επιβάτες κρουαζιέρας, ορισμένες εταιρείες αντικατέστησαν ή και ακύρωσαν τις στάσεις του στην πόλη. Από το 2026 θα περιορίσει τον ετήσιο αριθμό κρουαζιερόπλοιων από 190 σε 100. Το Δημοτικό Συμβούλιο ψήφισε το κλείσιμο του τερματικού σταθμού κρουαζιέρας σε μια προσπάθεια να απαγορευτούν εντελώς από το κέντρο της πόλης μέχρι το 2035.
Στη Σαντορίνη που δέχεται 19.000 επισκέπτες κρουαζιέρας/ημέρα, ο Δήμος και η Διεθνής Ένωση Εταιρειών Κρουαζιέρας (CLIA) πρόσφατα συμφώνησαν στο ημερήσιο ανώτατο όριο των 8.000 επισκεπτών κρουαζιέρας από το 2025. Το Sun Princess των 4.300 επιβατών ακύρωσε την στάση που ήταν προγραμματισμένη για στις 11 Ιουνίου, καθώς την ίδια ημερομηνία θα έφταναν και τα Star Clipper, Costa Fascinosa, MSC Divina και Odyssey of the Seas και περισσότεροι από 17.000 ταξιδιώτες θα αποβιβάζονταν σε ένα νησί με 15.500 κατοίκους.
Αναδημοσιεύεται με άδεια από τις «Βιώσιμες Κυκλάδες», ένα εγχείρημα της «Πρωτοβουλίας για τη Δημοσιογραφία», που υποστηρίζεται από το inside story. Το project αναδεικνύει τα πολλαπλά ζητήματα βιωσιμότητας που αντιμετωπίζουν οι Κυκλάδες, από την αδυναμία ζωτικών υποδομών να αντεπεξέλθουν στην πληθυσμιακή έκρηξη του καλοκαιριού ως την αλλοίωση του τοπίου και τις ελλιπείς δημόσιες υπηρεσίες που είναι διαθέσιμες στους νησιώτες.