Έχετε πιάσει τον εαυτό σας να ελέγχει τα email του κατά τη διάρκεια των διακοπών, ακόμα κι όταν δεν είναι η τελευταία ημέρα τους; Μήπως κοιτάτε κρυφά τις εταιρικές συνομιλίες, ενώ βρίσκεστε με το μαγιό στην παραλία ή σε κάποια αίθουσα αναμονής μουσείου; Οι διακοπές δεν πρέπει να συνεπάγονται ενοχές. Πώς μπορούμε, όμως, να το καταφέρουμε;
Σύμφωνα με στοιχεία που έχει συλλέξει η online πλατφόρμα εκπαίδευσης ELVTR, τα 2/3 των Βρετανών εργάζονται με κάποιο τρόπο στη διάρκεια των διακοπών τους και το 73% όσων το κάνουν ομολογούν πως αισθάνονται ενοχές. Το Stylist αναφέρει ότι οι αναζητήσεις στο Google της φράσης «αισθάνομαι άσχημα που πάω διακοπές» έχουν αυξηθεί κατά 126% σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα, ενώ αν ψάξει κανείς στο TikTok τη φράση «αισθάνομαι ενοχές που πήρα μια μέρα άδεια», θα δει μπροστά του μια λίστα με πάνω από 10 εκ. αποτελέσματα.
Η ίδια μελέτη του ELVTR αναφέρει ότι ένας στους τέσσερις εργαζόμενους έχουν προϊσταμένους ή συναδέλφους που τους έχουν ζητήσει να ελέγξουν τα email τους ενόσω βρίσκονται σε διακοπές ή βομβαρδίζονται καθημερινά από μηνύματα που έχουν σχέση με τη δουλειά. Αυτού του είδους οι συμπεριφορές έχουν σοβαρές συνέπειες: το 35% των εργαζόμενων στο Ηνωμένο Βασίλειο παίρνουν λιγότερη άδεια απ’ ό,τι παλαιότερα, ενώ το 12% αναφέρει ότι δεν μπορεί να πάει διακοπές εξαιτίας των περικοπών που έχουν γίνει στην εργασία του. Ακόμα, το 40% των ανθρώπων που εργάζονται στη διάρκεια των διακοπών τους λένε πως αναγκάζονται να το κάνουν επειδή δεν έχουν κάποιον να τους αντικαταστήσει και το 5% θεωρεί ότι μπορεί να χάσει τη θέση του αν δεν το κάνει.
«Ζούμε σε έναν κόσμο που έχει αποθεώσει την 24ωρη εργασία, 7 ημέρες την εβδομάδα και το να είναι κάποιος διαρκώς απασχολημένος κι έτσι η ξεκούραση μοιάζει με πολυτέλεια», αναφέρει στο Stylist o Justin Chapman, που εργάζεται στο ταξιδιωτικό γραφείο Go2Africa.
«Συχνά υπάρχει μια άρρητη προσδοκία να είναι κάποιος διαθέσιμος, παραγωγικός και προσβάσιμος συνέχεια, άρα και στον δικό του χρόνο», αναφέρει, εξηγώντας ότι αυτό δημιουργεί μια κουλτούρα που μπορεί να επηρεάσει τους ανθρώπους να αισθανθούν ότι δεν είναι αφοσιωμένοι στο ρόλο τους, ειδικά αν οι συνάδελφοι ή οι προϊστάμενοί τους δεν ξεκουράζονται ποτέ.
Σε αυτές τις περιπτώσεις ένας άνθρωπος είναι εύκολο να φτάσει στο burnout, και πριν από αυτό να ζει μια έντονη καθημερινότητα γεμάτη άγχος και χωρίς καθόλου χρόνο για τον εαυτό του.
Η ξεκούραση δεν πρέπει να αποτελεί πολυτέλεια, αλλά πώς μπορούμε να την αποσυνδέσουμε από την – παράλογη – εντύπωση πως δεν γίνεται να ξεκουραζόμαστε γιατί δεν πρέπει να είμαστε διαρκώς παραγωγικοί;
Οι απαντήσεις βρίσκονται εν μέρει στη νευρολογία. Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι η ανάπαυση είναι κάτι παραγωγικό, καθώς μας βοηθάει να ξεκουράσουμε το νευρικό μας σύστημα, ενώ συμβάλλει και στη βελτίωση της σωματικής μας υγεία.
Σύμφωνα με την career coach Emily Button-Lynham, ένας αποτελεσματικός τρόπος για να καταλάβουμε τι ζημιά μπορεί να μας κάνει η έλλειψη ξεκούρασης, είναι να ξεκινήσουμε να καταγράφουμε τα αποτελέσματα του να αφιερώνουμε χρόνο στον εαυτό μας. Μετά την επιστροφή από τις διακοπές, π.χ. μπορούμε να εκτιμάμε με καθαρό μυαλό ποια από τα πράγματα με τα οποία θα ασχολιόμασταν στη διάρκειά τους ήταν πράγματι κρίσιμα και ποια όχι. Αν – πράγμα που είναι εξόχως πιθανό – τίποτα δεν ήταν τόσο κρίσιμο, τότε αποκτάμε αμέσως την αυτοπεποίθηση ότι μπορούμε να λείπουμε για κάποιο χρονικό διάστημα και πως δεν θα συμβεί κάτι κακό αν δεν ασχοληθούμε με τη δουλειά στις διακοπές μας.
Ένα ακόμα πράγμα που μπορούμε να κάνουμε για να έχουμε το κεφάλι μας ήσυχο είναι να ενημερώνουμε έγκαιρα ότι πηγαίνουμε διακοπές και πως για ό,τι χρειαστεί θα υπάρχει κάποιος στη θέση μας. Βέβαια, η Button-Lynham συμβουλεύει και το να απομακρύνουμε από το κινητό μας τις εφαρμογές που σχετίζονται με τη δουλειά, ώστε να μην μπαίνουμε στην πειρασμό να τις ανοίγουμε.
Όπως και να ΄χει, είναι πολύ σημαντικό να βάλουμε όρια στη δουλειά και να προστατέψουμε τις διακοπές μας, μαθαίνοντας να μην είμαστε διαρκώς διαθέσιμοι και δείχνοντάς το σε όσους πρέπει να το γνωρίζουν. Το χρωστάμε στην υγεία μας, ψυχική και σωματική, καθώς κανείς δεν θα νοιαστεί γι’ αυτήν όσο εμείς.