Της Εύας Πολυζωγοπούλου*
Για τις γυναίκες, η οικονομική ανεξαρτησία αποτελεί θεμέλιο λίθο της ενδυνάμωσής τους, σε ένα κοινωνικό και οικονομικό περιβάλλον που είναι ιδιαίτερα απαιτητικό και διαφοροποιείται συνεχώς. Ο χρηματοοικονομικός εγγραμματισμός (financial literacy), σε αυτό το πλαίσιο, η ικανότητα δηλαδή να έχουμε βασικές οικονομικές γνώσεις, να λαμβάνουμε οικονομικές αποφάσεις ενημερωμένα, να διαχειριζόμαστε αποτελεσματικά τα χρήματά μας και να έχουμε ενεργό ρόλο στο να χτίσουμε ανθεκτικές οικονομικά κοινότητες, αποτελεί επιτακτική ανάγκη. Ειδικά για τις γυναίκες στην Ελλάδα, όπου οι οικονομικές προκλήσεις είναι πολλές, μεγάλες και σύνθετες τα τελευταία χρόνια.
Για πολλές δεκαετίες, τα οικονομικά, όχι μόνο του οικογενειακού περιβάλλοντος αλλά και των επιχειρήσεων ή του κράτους, θεωρούνταν ανδρική υπόθεση. Αυτό, πέραν της προφανούς μονοδιάστατης θεώρησης των πραγμάτων σε σχέση με τις ικανότητες των γυναικών, περιθωριοποιούσε ουσιαστικά τις γυναίκες, συμβάλλοντας στο να αισθάνονται ανασφαλείς και εξαρτημένες όταν επρόκειτο για τη διαχείριση χρημάτων καθώς και για τη δημιουργία οικονομικών προσόδων από τις ίδιες, μέσα από την εργασία τους ή τις επιχειρηματικές τους πρωτοβουλίες. Πλέον τα δεδομένα έχουν αλλάξει και είναι σημαντικό να συνεχίσουμε την προσπάθεια για να σπάσουμε όλα τα στερεότυπα του παρελθόντος, δίνοντας στα κορίτσια τα εργαλεία που χρειάζονται για να διαχειριστούν με αυτοπεποίθηση τα οικονομικά τους από νεαρή ηλικία.
Οι βάσεις για την κατανόηση εννοιών και οι δεξιότητες για διαχείριση προϋπολογισμών, η αποταμίευση, ακόμη και η επιχειρηματικότητα, οι επενδύσεις ή η σχεδίαση συνταξιοδοτικών προγραμμάτων χρειάζεται να μπουν από νωρίς, από την παιδική ηλικία, στη συνείδηση όλων ως τα βασικά χαρακτηριστικά για μια σύγχρονη γυναίκα και ως προϋποθέσεις για μια ζωή γεμάτη αυτοπεποίθηση και βιώσιμες επιλογές.
Ένας από τους βασικούς τρόπους με τον οποίο ο χρηματοοικονομικός εγγραμματισμός ενδυναμώνει τις γυναίκες είναι δίνοντάς τους την αυτοπεποίθηση και τη δυνατότητα να αναλαμβάνουν τον έλεγχο του οικονομικού τους μέλλοντος. Όταν οι γυναίκες κατανοούν πώς να σχεδιάζουν τις κινήσεις τους, να αποταμιεύουν για έκτακτα γεγονότα και να επενδύουν για το μέλλον, είναι καλύτερα εξοπλισμένες απέναντι στις οικονομικές κρίσεις. Είναι καλύτερα θωρακισμένες.
Όταν οι γυναίκες κατανοούν πώς να σχεδιάζουν τις κινήσεις τους, να αποταμιεύουν για έκτακτα γεγονότα και να επενδύουν για το μέλλον, είναι καλύτερα εξοπλισμένες απέναντι στις οικονομικές κρίσεις.
Δημιουργώντας τον χώρο μέσα στον οποίο συζητώνται ανοιχτά και ειλικρινά τα οικονομικά θέματα, ενθαρρύνεται η γυναικεία επιχειρηματικότητα, δίνεται χώρος και χρόνος για ρίσκο και επιχειρηματικά εγχειρήματα, διαπλάθουμε ενημερωμένες προσωπικότητες και γαλουχούμε μια νέα γενιά, απαλλαγμένη από αγκυλώσεις του παρελθόντος και με το βλέμμα στραμμένο στο ισότιμο μέλλον.
Σε αυτό το πλαίσιο, πρωτοβουλίες όπως το πρόγραμμα «Αλφαβητάρι Οικονομικών» της ActionAid, που υλοποιείται σε Ελλάδα και Κύπρο με τη συνεργασία της Alpha Bank και του European Investment Bank Institute, έρχονται να δώσουν επιπλέον ώθηση στις γυναίκες και τα κορίτσια.
Παρέχοντας προσιτή εκπαίδευση στη νέα γενιά της χώρας, μπορούμε να απελευθερώσουμε τις δυνατότητες για οικονομική ενδυνάμωση, να μειώσουμε τις κοινωνικές ανισότητες και να δημιουργήσουμε ένα φωτεινότερο μέλλον για όλες και όλους.
*Η Εύα Πολυζωγοπούλου, γενική διευθύντρια της ActionAid στην Ελλάδα, έγραψε αυτό το άρθρο για το Marie Claire Greece στο πλαίσιο της επικοινωνιακής καμπάνιας για το 2024 Global Money Week.