Όταν γίνεσαι γονιός δεν σου δίνεται μαζί και κάποιο εγχειρίδιο οδηγιών, οπότε είναι σίγουρο ότι στην πορεία θα κάνεις κάποια λάθη. Μία ειδικός στο ψυχικό τραύμα δίνει τις δικές της πολύ χρήσιμες συμβουλές ως προς το τι να μην κάνουν οι γονείς στα παιδιά τους, προκειμένου να μην τους αφήσουν πληγές που και δεν φαίνονται και γιατρεύονται δύσκολα.
Η Morgan Pommells λοιπόν πιστεύει ακράδαντα ότι ανατροφή των παιδιών συνεπάγεται πάρα πολύ άγχος. «Τα παιδιά δεν χρειάζονται καν τέλειους γονείς, αλλά μία ασφαλή ανατροφή». Από εκεί ξεκινάει η φιλοσοφία της, που μετουσιώνεται σε μία σειρά από απλές συμβουλές που μπορούν να είναι χρήσιμες σε όλους τους γονείς, αλλά και σε οποιονδήποτε άνθρωπο συναναστρέφεται με παιδιά. Τι συμβουλεύει, λοιπόν, η Pommells με βάση την εμπειρία της;
- Μην φωνάζετε στα παιδιά σας με το που επιστρέφετε από τη δουλειά
- Όταν είστε θυμωμένοι, μην κρατάτε μούτρα στα παιδιά και τους υπόλοιπους που βρίσκονται γύρω σας.
- Μην ξυπνάτε τα παιδιά σας με δυνατές φωνές.
Σύμφωνα με την ειδικό, οι φωνές μπορούν να βλάψουν το νευρικό σύστημα των παιδιών, προκαλώντας τους φόβο, ένα συναίσθημα που μπορεί να συνδεθεί π.χ. με την επιστροφή του γονιού από τη δουλειά, κι έτσι όταν ένα παιδί τον περιμένει να έρθει σπίτι, να εμφανίζει εκ των προτέρων στρες για το τι θα του συμβεί όταν ο γονιός του περάσει το κατώφλι της πόρτας.
Ως προς το ζήτημα του θυμού και της σιωπής που καμιά φορά κρατούν κάποιοι άνθρωποι όταν τους έχει συμβεί κάτι που δεν τους αρέσει, πρόκειται ένα είδος συναισθηματικού εκβιασμού προς τα παιδιά, τα οποία μπορεί να αισθάνονται ότι φταίνε για κάτι και να υποφέρουν, αναπτύσσοντας και πάλι συναισθήματα φόβου. Είναι απαραίτητο να ξεκαθαριστεί στη σκέψη του γονιού ότι το παιδί δεν πρέπει να εισπράττει τέτοια μειωτική συμπεριφορά.
Η Pommells συνεχίζει με τη διαφορετική μεταχείριση των παιδιών και το ζήτημα της συγγνώμης:
- Μην μεταχειρίζεστε τόσο διαφορετικά τα παιδιά σας, γιατί θα καταλάβουν ότι κάποιο είναι το αγαπημένο σας.
- Μην λέτε ότι είστε ο χειρότερος πατέρας/ μητέρα όταν τα παιδιά σας σάς ζητούν συγγνώμη.
- Μην αρνείστε να απολογηθείτε εσείς αν κάνατε κάτι λάθος, μόνο και μόνο επειδή είστε οι γονείς.
Η διαφορετική μεταχείριση των παιδιών, σε βαθμό που το ένα να νιώθει ότι είναι κατώτερο από το αδελφάκι του, δημιουργεί τριβές ανάμεσα στα μέλη της οικογένειας και θέτει υπό αμφισβήτηση την αυτοπεποίθηση των παιδιών. Αν συμπεριφέρεστε στο καθένα πολύ διαφορετικά, αυτό που δεν τυγχάνει της εύνοιάς σας θα πιστέψει ότι δεν σας έχει κοντά και θα του δημιουργηθούν ερωτήματα στα οποία δεν θα μπορεί να απαντήσει.
Επίσης, αν τα παιδιά θέλουν για κάποιο λόγο να απολογηθούν, ένα δείγμα ώριμης συμπεριφοράς, πρέπει να μπορούν να λένε αυτό που θέλουν ελεύθερα, καθώς έτσι τακτοποιούν τις δικές τους συναισθηματικές εκκρεμότητες και δεν αφήνουν πράγματα στον αέρα.
Αν λέει κάποιος ότι δεν είναι καλός γονιός μπροστά στο παιδί του, αμφισβητεί όλη αυτή τη δυναμική μεταξύ τους και τον δίαυλο επικοινωνίας που πρέπει να είναι διαρκώς ενεργός. Αντίστροφα, και ένας γονιός πρέπει να έχει το θάρρος να ζητάει συγγνώμη από το παιδί του, όταν πρέπει, και να μη σκέφτεται ότι είναι σε θέση ισχύος και έτσι πρέπει να κρατήσει σκληρό χαρακτήρα.
Συνεχίζοντας, η ειδικός επιστρέφει στο θέμα του θυμού των γονιών και της κακής τους διάθεσης.
- Μην έχετε απαίτηση από όλη την οικογένεια να κρατάει την αναπνοή της όταν εσείς δεν έχετε καλή διάθεση.
Όλοι οι άνθρωποι έχουν δύσκολες μέρες, αλλά αν ένας γονιός μεταφέρει με τέτοιο τρόπο στα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας την κακή του διάθεση, προκαλεί άγχος σε όλους και ειδικά τα παιδιά δεν γνωρίζουν πώς να συμπεριφερθούν απέναντι στον γονιό, διότι θεωρούν πως ό,τι κι αν κάνουν είναι λάθος.
- Προστατέψτε τα παιδιά σας από τον άλλο γονιό όταν έκανε κάτι κακό.
- Μην βασίζεστε συναισθηματικά στα παιδιά σας όπως θα βασιζόσασταν σε ένα σύντροφό σας.
Η ασφάλεια βρίσκεται ξανά στο επίκεντρο αυτών των συμβουλών. Πολλές φορές ο ένας γονιός μπορεί να μην έχει την ιδανική συμπεριφορά, όχι μόνο απέναντι στα μέλη της οικογένειάς του, αλλά και τους υπόλοιπους ανθρώπους. Σε αυτή την περίπτωση ο γονιός στον οποίο πέφτει το βάρος της ανατροφής πρέπει να βρίσκεται δίπλα στα παιδιά του και να τους εξηγεί για ποιο λόγο συμβαίνουν όλα αυτά τα πράγματα. Μόνο έτσι μπορεί να απομακρύνει τον φόβο και να δώσει στο παιδί μία ξεκάθαρη εικόνα της κατάστασης.
Ένα ακόμα λάθος τραγικών διαστάσεων που κάνουν οι γονείς είναι να αντικαθιστούν τα παιδιά τους με τον σύντροφό τους σε συναισθηματικό επίπεδο, περιμένοντας από αυτά την αντίστοιχη υποστήριξη, ακόμα κι όταν ο σύντροφος είναι παρών.
Δεν είναι δουλειά των παιδιών να αναλαμβάνουν ευθύνες των ενηλίκων και να γίνονται συναισθηματικά δεκανίκια. Αυτό επηρεάζει καθοριστικά τη διαμόρφωση του χαρακτήρα τος και τα επιβαρύνει με δεκάδες άλλα προβλήματα, όπως η έλλειψη εμπιστοσύνης προς τον εαυτό τους.
Οι τελευταίες τρεις συμβουλές της ειδικού είναι εξίσου ενδιαφέρουσες με τις υπόλοιπες:
- Το να συμπεριφέρεστε άδικα στα παιδιά επειδή «ο κόσμος είναι άδικος» δεν τους προσφέρει τίποτα.
- Τα παιδιά δεν αποτελούν δική σας προέκταση.
- Μην αφήνετε τα παιδιά να πιστεύουν ότι σας χρωστούν χάρη επειδή τους παρέχετε στέγη και τροφή. Αυτή είναι η δουλειά σας.
Η τελευταία συμβουλή ακούγεται περίεργη, ωστόσο πολλές φορές ένας γονιός πάνω στα νεύρα του μπορεί να ξεστομίσει κάτι τέτοιο, ειδικά αν υπάρχουν στο σπίτι οικονομικά προβλήματα.
Όσον αφορά στο μότο ότι ο κόσμος είναι άδικος, αυτό δεν σημαίνει ότι η αδικία πρέπει να ξεκινάει ή να συνεχίζεται στο σπίτι. Είναι άλλο να παρέχει κανείς στα παιδιά τα ψυχολογικά εργαλεία που χρειάζονται για να αντιμετωπίσουν στη ζωή την αποτυχία, κι άλλο να τους συμπεριφέρεται τιμωρητικά για προληπτικούς λόγους.
Τέλος, τα παιδιά δεν είναι η προέκταση των γονιών τους: Eίναι ξεχωριστές προσωπικότητες που πρέπει να έχουν το περιθώριο να αναπτυχθούν. Ο ρόλος των γονιών είναι να παρέχουν ασφάλεια, αγάπη, στοργή, κατανόηση και να έχουν πάντα τα αυτιά τους ανοιχτά. Κανείς γονιός δεν μπορεί να προστατέψει 100% τα παιδιά του από τυχόν ψυχικό τραύμα, μπορεί όμως να το προσπαθήσει, ακολουθώντας τις παραπάνω συμβουλές και έχοντας πάντα το γνώθι σαυτόν. Η ειλικρίνεια και η άμεση επικοινωνία πάντα φέρνουν καλά αποτελέσματα σε μία σχέση, ειδικά όταν είναι τόσο πολύπλοκη από τη φύση της.