Με μεγάλη επιτυχία εγκαινιάστηκε στο Μουσείο Μπενάκη, Πειραιώς 138, η πρώτη αναδρομική έκθεση της Ίριδας Ξυλά Ξαναλάτου, μίας από τις σημαντικότερες εικαστικούς της σύγχρονης Ελλάδας, με τίτλο «Άλλοτε και τώρα».
Στην έκθεση, που θα διαρκέσει έως τις 11 Μαρτίου 2018, παρουσιάζονται για πρώτη φορά έργα από το σύνολο της πενηντάχρονης και πλέον καλλιτεχνικής δημιουργίας της προικισμένης ζωγράφου και χαράκτριας, που χρησιμοποιώντας με απαράμιλλη δεξιοτεχνία την παραδοσιακή μέθοδο της χειροποίητης μεταξοτυπίας έχει επανειλημμένα τιμηθεί με πολύ σημαντικά βραβεία στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό.
Πλήθος γνωστών Αθηναίων, μεταξύ των οποίων επιφανείς άνθρωποι της τέχνης, συλλέκτες αλλά και σημαντικοί εκπρόσωποι του χώρου της ναυτιλίας, των επιχειρήσεων και της πολιτικής, έδωσαν το «παρών» στα εγκαίνια τιμώντας την εικαστικό, για να τη συγχαρούν και να περιηγηθούν από την ίδια στα πιο αντιπροσωπευτικά έργα της πλούσιας εικαστικής της παραγωγής, κοινό παρονομαστή της οποίας αποτελεί το στοιχείο της αισιοδοξίας.
Όπως αναφέρει η ίδια: «Ζωγραφίζοντας σχεδόν καθημερινά εμπνέομαι αναπόφευκτα από τη γενική ή την προσωπική μου επικαιρότητα, που εξελίσσεται συνεχώς και μαζί της εξελίσσομαι κι εγώ. Και παρότι η επικαιρότητα δεν είναι πάντοτε ευχάριστη, επιλέγω να την αποτυπώνω με τρόπο αισιόδοξο γιατί αντιλαμβάνομαι την τέχνη ως καλλιτεχνία με την κυριολεκτική σημασία της λέξης. Με ενδιαφέρει να παρουσιάζω στο κοινό το κάλλος της τέχνης και όχι στείρα την ασχήμια της ζωής.»
Ο επιμελητής της έκθεσης και ιστορικός τέχνης, Σωκράτης Λούπας, επισημαίνει σχετικά: «Από την Αγγλία στην Ελλάδα, με τα αφηρημένα έργα, τα παραστατικά και με τις μεγάλες και μικρές συνθέσεις, το έργο της Ίριδας Ξυλά Ξαναλάτου διακρίνεται για την ποικιλία του. Η πραγμάτευση των θεμάτων γίνεται με ευχέρεια, ενώ η εξέλιξη του καλλιτεχνικού ύφους συνδέεται με τις εμπειρίες της και τα δεδομένα της εποχής. Τα ιστιοφόρα σκάφη, τα πουλιά, οι πεταλούδες, τα άνθη και τα τοπία αποκαλύπτουν μια τέχνη που αναπτερώνει την σκέψη και την αίσθηση. Στο σύνολο του έργου καταγράφεται η αγάπη που περιέχει το βλέμμα της δημιουργού για τα μικρά και μεγάλα θαύματα της ζωής.»
Η αναδρομική έκθεση της εικαστικού συγκροτείται από δύο κύριες ομάδες έργων. Στην πρώτη εντάσσονται αφηρημένες ζωγραφικές συνθέσεις από τη διαμονή της στο Λονδίνο κατά τη δεκαετία του 1960, ενώ στη δεύτερη, μετά το 1970 και την οριστική της εγκατάσταση στην Ελλάδα, παρουσιάζονται έργα με παραστατικά θέματα και οι περίφημες χειροποίητες μεταξοτυπίες της. Παράλληλα, ευδιάκριτες είναι και οι θεματικές ενότητες που συνιστούν την αναδρομική έκθεση της δημιουργού: τα αφηρημένα θέματα της εποχής του Λονδίνου, όπου επικρατούν τα πλούσια χρώματα με ανάγλυφη πάστα, οι θαλασσογραφίες και τα ιστιοφόρα σκάφη, οι συνθέσεις με πουλιά, άνθη και πεταλούδες, τα αντιπολεμικά θέματα και τα θέματα για την κλιματική αλλαγή, τα αστικά και βιομηχανικά τοπία.
Στο πλαίσιο της έκθεσης παρουσιάζεται παράλληλα υλικό από το προσωπικό αρχείο της Ίριδας Ξυλά Ξαναλάτου από τις εγχώριες και διεθνείς εκθέσεις του έργου της, ενώ την έκθεση συνοδεύει εικονογραφημένος κατάλογος στα ελληνικά και αγγλικά, την επιμέλεια του οποίου έχει ο Σωκράτης Λούπας.
