Εριέττα Κούρκουλου Λάτση στο 5ο Marie Claire Power Trip: «Ένας δυνατός άνθρωπος έχει μεγαλύτερο χρέος να είναι καλός»
Η Ζέτα Δούκα συντόνισε μια συζήτηση με τις Σοφία Μπεκατώρου, Εριέττα Κούρκουλου-Λάτση και Μαίρη Συνατσάκη, με θέμα «Ανοίγοντας δρόμους: ξεπερνώντας ταμπού και στερεότυπα».
Ολοκληρώθηκε η συζήτηση γύρω από τη γυναικεία ευεξία και την ψυχική υγεία στο 5ο Marie Claire Power Trip, που διεξάχθηκε την Τρίτη 30 Μαΐου, στο Cape Sounio.
Η κορυφαία εκδήλωση δικτύωσης και ανταλλαγής απόψεων ανάμεσα σε εξέχουσες ομιλήτριες μεταδόθηκε ζωντανά από το marieclaire.gr. Είχε ως κεντρική θεματική Ψυχική Υγεία & Ευεξία, με κύριους άξονες συζήτησης την ποιότητα ζωής, το σπάσιμο των στερεοτύπων, τις επιπτώσεις της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, την ψυχική υγεία των γυναικών που εργάζονται στο χώρο του θεάματος, καθώς και το εργασιακό burnout.
Η Ζέτα Δούκα, ηθοποιός και ιδρύτρια της ΜΚΟ Ανάσα για την περίθαλψη ατόμων που πάσχουν από διαταραχές πρόσληψης τροφής, συντόνισε μια συζήτηση με τις Σοφία Μπεκατώρου, χρυσή Ολυμπιονίκη, ψυχολόγο, πρωτοπόρο του ελληνικού #metoo, Εριέττα Κούρκουλου-Λάτση, Ethical Investor, Founder & President Save a Greek Stray (SGS), Founder & President A Promise to Animals (APA) και Μαίρη Συνατσάκη, παρουσιάστρια, youtuber, ηθοποιό και επιχειρηματία, με θέμα «Ανοίγοντας δρόμους: ξεπερνώντας ταμπού και στερεότυπα».
Photo: Σπύρος Στεργίου
Ακολουθούν μερικές από τις πιο δυνατές στιγμές κάθε ομιλίας.
Σοφία Μπεκατώρου:
«Αν με ρωτούσαν ποια είμαι, θα έλεγα είμαι η Σοφία, μητέρα δύο παιδιών, 14 και 11 ετών, και είμαι μια από εσάς. Δεν πρόκειται να έκρυβα κάποια από τις ιδιότητές μου. Ωστόσο είναι λίγο παγίδα το ποιες είμαστε σε σχέση με το τι έχουμε κάνει. Κάποτε σε μια ψυχοθεραπεία κατάλαβα ότι φορώντας ένα καπέλο για πάρα πολλά χρόνια, κάπου έχασα την ταυτότητά μου. Και ο υπόλοιπος κόσμος με έβλεπε με έναν συγκεκριμένο τρόπο. Ακόμα και σήμερα θα γράψουν, αν πάω κάπου, “αθλήτρια”. Πολλές φορές δεν είναι βολικό και για τους άλλους να θέλουν να αντιληφθούν ότι είμαστε κάτι παραπάνω από το επάγγελμά μας. Όταν μίλησα για τη σεξουαλική κακοποίηση δεν είχα σκεφτεί ότι θα ήταν το ορόσημο με το οποίο θα με έβλεπαν οι άλλοι, πιο σημαντικό και από τους Ολυμπιακούς Αγώνες.
«Όταν μίλησα για τη σεξουαλική κακοποίηση δεν είχα σκεφτεί ότι θα ήταν το ορόσημο με το οποίο θα με έβλεπαν οι άλλοι, πιο σημαντικό και από τους Ολυμπιακούς Αγώνες».
»Σίγουρα ένας γονέας ισχυρός μπορεί να δυσκολέψει ένα παιδί στην επιλογή του επαγγέλματος, προβάλλουμε και τις δικές μας επιθυμίες πάνω τους. Όταν περνάει λίγο καλά κάπου και το βλέπουμε να φωτίζεται με την ενθάρρυνσή μας, πέφτουμε στην παγίδα να μην κάνουμε ένα βήμα πίσω ώστε να αναρωτηθούμε: αν δεν υπήρχε ο δικός μας ενθουσιασμός, θα περνούσε καλά εκεί; Πέρασα από αυτή τη διαδικασία όταν ήταν πιο μικρά τα παιδιά μου και τελικά συνειδητοποίησα ότι πρέπει να τους δώσω χώρο. Και ο πατέρας τους είναι από το άθλημα, οπότε ήταν ακόμα πιο δύσκολο το να μην είναι τα παιδιά μας μέσα στη θάλασσα και τους ομίλους. Ωστόσο το γεγονός ότι ένα παιδί σε δυσκολεύει είναι και θετικό, ακόμα και αν ένα παιδί που εκφράζεται είναι, για τους γονείς, πιο δύσκολο στη διαχείρισή του. Μια φορά πήγα την κόρη μου ξυπόλητη στον Πειραιά, τριών ετών, και με κοιτούσαν όλοι, τύπου, μάνα είσαι εσύ; Δεν γνώριζαν όμως τι είχε προηγηθεί. Αφού δεν ήθελε με τίποτα να φορέσουμε παπούτσια, πήγαμε ξυπόλητοι στον οδοντίατρο. Αργότερα, θα μου έλεγε: μαμά, σε έβλεπα ξυπόλητη στη θάλασσα και ήθελα κι εγώ να είμαι ελεύθερη σαν εσένα. Φαντάσου τι μπορεί να υπάρχει στο μυαλό ενός παιδιού».
«Μια φορά πήγα την κόρη μου ξυπόλητη στον Πειραιά, τριών ετών, και με κοιτούσαν όλοι, τύπου, μάνα είσαι εσύ; Δεν γνώριζαν όμως τι είχε προηγηθεί. Αφού δεν ήθελε με τίποτα να φορέσουμε παπούτσια, πήγαμε ξυπόλητοι στον οδοντίατρο».
Για την απόφασή της να μιλήσει ανοιχτά για τη σεξουαλική κακοποίηση, πυροδοτώντας ουσιαστικά το ελληνικό #metoo, είπε: «Μου αναδύθηκαν πολύ διαφορετικά συναισθήματα και όταν έγινα μητέρα, να μην αφήσω κανέναν άλλο να πληγωθεί. Ήταν σαν να το έζησα ακόμα μία φορά, δεν ήταν εύκολο. Ένιωσα ξανά ότι βυθίζομαι στη θλίψη. Λέω, τότε 12 χρόνια ψυχανάλυση και είμαι πάλι στα ίδια; Συνειδητοποίησα όμως ότι πλέον μπορούσα να σταθώ αλλιώς απέναντι στο γεγονός.
»Όταν επαναλαμβάνουμε ένα γεγονός για έναν ιδιαίτερο λόγο, λέμε οκ, αυτό είναι που με καθορίζει; Τι άλλο θέλω να κάνω; Λίγο να μετατοπιστούμε από την αρχική μας στάση είναι αρκετό για να αλλάξουμε. Μετατοπίστηκα λοιπόν λίγο, αλλά όχι μακριά. Είμαι κοντά σε επιζώσες, αλλά προσπαθώ να βοηθήσω άλλα θύματα με έναν τρόπο που προσφέρει μια λύση. Γι’ αυτό και με εκφράζει το επάγγελμα της ψυχολόγου, θέλω να βοηθήσω και άλλους να αναλάβουν τη δική τους ευθύνη και να προχωρήσουν στη ζωή τους».
«Ήταν σαν να το έζησα ακόμα μία φορά, δεν ήταν εύκολο. Ένιωσα ξανά ότι βυθίζομαι στη θλίψη. Λέω, τότε 12 χρόνια ψυχανάλυση και είμαι πάλι στα ίδια; Συνειδητοποίησα όμως ότι πλέον μπορούσα να σταθώ αλλιώς απέναντι στο γεγονός».
Photo: Σπύρος Στεργίου
Εριέττα Κούρκουλου-Λάτση:
Μιλώντας για τις κρίσεις πανικού, που έχουν ταλαιπωρήσει για χρόνια, εξήγησε ότι «η κάθε περίπτωση είναι διαφορετική. Αλλά νομίζω ότι βοηθάει πολύ το να έχουμε στο μυαλό μας ότι είναι κάτι παροδικό. Και ότι δεν παθαίνουμε κάτι ουσιαστικά από αυτό. Από όλες τις δοκιμασίες στη ζωή μου, αυτή ήταν και η χειρότερη και παραμένει ακόμα η μεγαλύτερη φοβία μου.
»Ήμουν ακόμα κοριτσάκι την πρώτη φορά που συνέβη, πριν από την εφηβεία, αλλά δεν ήξερα τι ήταν και δεν έδωσα βάση. Η κατάσταση κλιμακώθηκε στα 21-22 χρόνια μου, όταν υπάρχει και η πίεση ότι είναι τα καλύτερά σου. Για εμένα ήταν τα χειρότερα. Έφτασαν να γίνουν καθημερινές οι κρίσεις πανικού για εμένα, ακόμα και τα πολύ απλά πράγματα -να οδηγήσω, να βγω με τις φίλες μου… – ήταν δύσκολα. Αλλά το πιο δύσκολο ήταν ότι δεν ήξερε κάποιος να μου πει πώς να το διαχειριστώ. Παρακαλούσα να μου πουν ότι έχω ένα πρόβλημα υγείας, ώστε να ακολουθήσω μια συγκεκριμένη διαδικασία να επιλυθεί. Δεν είχα τίποτα, αλλά αισθανόμουν ότι πεθαίνω. Το έλεγα σε πολύ κοντινούς μου ανθρώπους, για να με βοηθήσουν. Πήγα στο Ωνάσειο γιατί ήμουν πεπεισμένη ότι παθαίνω έμφραγμα, ότι πεθαίνω.
Από κάποιο σημείο και μετά, οι κοντινοί μου άνθρωποι τις έβλεπαν να έρχονται προτού συμβούν, στις κινήσεις μου. Το πάλεψα πολύ μόνη, μέχρι που πήγα στη μητέρα μου και είπα, χρειάζομαι βοήθεια, πρέπει να μου βρεις κάποιον. Τη βοήθεια ενός ειδικού που θα μου πει τι να κάνω. Αισθανόμουν ότι χάνονται τα χρόνια μου και καταστρέφεται η ζωή μου. Εκεί ήρθα για πρώτη φορά σε επαφή με την ψυχανάλυση. Ήταν πολύ ξένο για τη δική μας οικογένεια, δεν σου το κρύβω. Δεν ήξερα κάποιο μέλος της οικογένειας που πηγαίνει σε ψυχολόγο, οπότε το θεώρησα δείγμα αδυναμίας, κάτι που βέβαια δεν ισχύει.
«Έφτασαν να γίνουν καθημερινές οι κρίσεις πανικού για εμένα, ακόμα και τα πολύ απλά πράγματα -να οδηγήσω, να βγω με τις φίλες μου… – ήταν δύσκολα. Αλλά το πιο δύσκολο ήταν ότι δεν ήξερε κάποιος να μου πει πώς να το διαχειριστώ».
»Μιλάμε ανοιχτά για τις αλήθειες μας, γιατί έχουμε την ανάγκη να νιώσουμε αυτή την ένωση, που δυστυχώς συχνά χάνουμε οι γυναίκες. Εγώ είπα στα 26 μου ότι δυσκολευόμουν να κάνω παιδί. Δεν θεωρούσα ότι οι γυναίκες σε αυτή την ηλικία δυσκολεύονται, πίστευα ότι θα έμενα έγκυος σε 1-2 μήνες από τη στιγμή που θα άρχιζα να προσπαθώ. Ανέβασα κάποια φάρμακα στο λογαριασμό μου και άρχισαν πάρα πολλές γυναίκες να μου στέλνουν στο λογαριασμό μου, ενώ μέχρι τότε δεν ήξερα ούτε μία να έχει περάσει κάτι αντίστοιχο. Πήρα τεράστια δύναμη. Τόσες γυναίκες απασχολεί αυτό το πράγμα, γιατί να μην πεις την αλήθεια σου; Η δική μου ιστορία δεν ήταν: Πήγα διακοπές, έκανα σεξ και έμεινα έγκυος.
»Κι εγώ είχα έναν άντρα πάρα πολύ υποστηρικτικό. Έλεγα, μείναμε έγκυος. Η προσπάθεια ήταν τόσο σκληρή και από τις δύο πλευρές, που έτσι αισθανόμουν. Αλλά σωματικά ένας άντρας δεν μπορούσε να καταλάβει τι περνάω. Χρειάζεσαι μια γυναίκα. Κι εγώ πήρα δύναμη από αυτές τις γυναίκες. Κάποιες τις γνώρισα από κοντά και γίναμε φίλες. Διαφορετικά, ο Νίκος [ο γιος της, σήμερα 14 μηνών] μπορεί να μην ήταν εδώ, η δύναμη επηρεάζει τα πάντα.
«Εγώ είπα στα 26 μου ότι δυσκολευόμουν να κάνω παιδί. Δεν θεωρούσα ότι οι γυναίκες σε αυτή την ηλικία δυσκολεύονται, πίστευα ότι θα έμενα έγκυος σε 1-2 μήνες από τη στιγμή που θα άρχιζα να προσπαθώ».
»Δεν ξέρω από πού προήλθε η αγάπη για τα ζώα, δεν είναι οικογενειακό πάντως! Έτυχε να γεννηθώ με αυτή την αγάπη, την ενσυναίσθηση, που νομίζω ότι δεν περιορίζεται στους ανθρώπους ή στα ζώα. Αν ανοίξεις την καρδιά σου και μπορείς να φανταστείς τον εαυτό σου στη θέση του άλλου, αυτό είναι μια φυσική συνέχεια: Όπως μπορώ να φανταστώ τον εαυτό μου στη θέση μιας γυναίκας με πρόβλημα υπογονιμότητας, έτσι μπορώ να με φανταστώ και στη θέση ενός ζώου που δεν έχει φωνή, δεν έχει τρόπο να υπερασπιστεί τον εαυτό του.
»Η ζωοφιλία δεν είναι κουλ. Μίλησε η κυρία Βαρντάλος πριν για την επιλογή και θέλω να έχουν όλοι την επιλογή. Είμαι κι εγώ πολύ μεγάλος υποστηρικτής της ελεύθερης επιλογής, αλλά όταν κάποιος αποφασίζει να φάει κρέας και λέει, αυτό είναι προσωπική επιλογή, ναι, αλλά αφορά κάποιον που δεν είχε αυτή την επιλογή, και αυτός ο κάποιος είναι το ζώο. Ξέρουμε πάρα πολύ καλά ότι τα ζώα έχουν συναισθήματα, ότι μας μοιάζουν και βιολογικά.
«Για το γιο μου θα ήθελα να είναι ευτυχισμένος, ελεύθερος και υπεύθυνος, γιατί καλώς ή κακώς προερχόμαστε από μια οικογένεια με μεγάλη επιρροή, και η δύναμη συνοδεύεται από μεγάλη ευθύνη. Ένας δυνατός άνθρωπος έχει μεγαλύτερο χρέος να είναι καλός».
»Για το γιο μου θα ήθελα να είναι ευτυχισμένος, ελεύθερος και υπεύθυνος, γιατί καλώς ή κακώς προερχόμαστε από μια οικογένεια με μεγάλη επιρροή, και η δύναμη συνοδεύεται από μεγάλη ευθύνη. Ένας δυνατός άνθρωπος έχει μεγαλύτερο χρέος να είναι καλός, γιατί μπορεί να επηρεάσει και να χρησιμοποιήσει τη δύναμή του για καλό».
Photo: Σπύρος Στεργίου
Δείτε στο video ολόκληρη τη συζήτησή τους:
Μαίρη Συνατσάκη:
Και η ίδια άρχισε να υποφέρει από κρίσεις πανικού, σε ηλικία 18 ετών, την περίοδο που άρχισε να σπουδάζει Ψυχολογία. Σχετικά με αυτό είπε: «Νιώθω ότι όταν έχεις την επιθυμία από πολύ μικρός να σπουδάσεις Ψυχολογία -θυμάμαι να το γράφω σε ένα σχολικό λεύκωμα ήδη από την πέμπτη δημοτικού-, σίγουρα υπάρχει κάπου εκεί και η επιθυμία να θεραπεύσεις εσένα. Με το που μπήκα στην Ψυχολογία ήρθαν οι κρίσεις πανικού. Η αφορμή ήταν οι πανελλαδικές, ήμουν πάντα ένα πάρα πολύ αγχώδες παιδί, και σε συνδυασμό με το διαζύγιο των γονιών μου οι εξετάσεις ήρθαν και έδεσαν.
«Με το που μπήκα στην Ψυχολογία ήρθαν οι κρίσεις πανικού. Η αφορμή ήταν οι πανελλαδικές, ήμουν πάντα ένα πάρα πολύ αγχώδες παιδί, και σε συνδυασμό με το διαζύγιο των γονιών μου οι εξετάσεις ήρθαν και έδεσαν».
»Αναζητώ με τη συμπεριφορά μου να αναπληρώσω την κατανόηση που ένιωθα κάποιες φορές ότι δεν έπαιρνα στη ζωή μου. Έψαχνα στον περίγυρό μου μια κατανόηση για τις κρίσεις πανικού, ενώ η δίδυμη αδερφή μου πάλευε, μια ζωή, με τα κιλά της, και ο γκέι κολλητός μου αναζητούσε κατανόηση και δεν την έβρισκε, μόνο σε περιορισμένους ανθρώπους. Αυτό που έψαχνα να βρω προσπαθώ να το δώσω κι εγώ μέσα από τις πλατφόρμες, είναι δούναι και λαβείν αυτά τα πράγματα.
Photo: Σπύρος Στεργίου
»Στο προσφυγικό έκανα ένα βίντεο στο YouTube, με τίτλο “είμαι γκέι, είμαι Αλβανίδα, είμαι πρόσφυγας”, έγινε viral και το είδαν και κάποιοι που δεν με ήξεραν. Εκεί πήρα και πολύ αρνητικά σχόλια, από ανθρώπους, π.χ. στην άκρα δεξιά. Τότε σκέφτηκα ότι οφείλω να διαμορφώσω το δημόσιο λόγο μου όχι μόνο πάνω στα συναισθήματά μου αλλά και στα λογικά επιχειρήματα. Ότι όταν μιλάω πρέπει να είμαι πιο προσεκτική, να μην αφήνω μόνο το συναίσθημα να με κατακλύζει. Εκείνο το βίντεο ήταν πολύ αυθόρμητο, είχαν συμβεί περιστατικά όπου δεν άφηναν προσφυγάκια να πάνε στο νηπιαγωγείο. Τότε μάλλον έγινα πιο διπλωμάτισσα. Είναι λίγο πιο χρήσιμο να είσαι διπλωματικός και νιώθω μια ευθύνη απέναντι στον κόσμο που με ακολουθεί. Μου λένε στα social media: Πώς κράτησες την ψυχραιμία σου εκεί; Λέω, πάω στον ψυχολόγο μου και λέω εκεί αυτά που θέλω να σας πω. Έχουμε ευθύνη στο δημόσιο λόγο, ακόμα και ο καθένας μέσα στην παρέα του, μέσα στο σπίτι του».
«Στο προσφυγικό έκανα ένα βίντεο στο YouTube, με τίτλο “είμαι γκέι, είμαι Αλβανίδα, είμαι πρόσφυγας”, έγινε viral και το είδαν και κάποιοι που δεν με ήξεραν. Εκεί πήρα και πολύ αρνητικά σχόλια, από ανθρώπους, π.χ. στην άκρα δεξιά».
Για την εμπειρία της μητρότητας, όπως τη βιώνει με την έξι μηνών, αυτή τη στιγμή, κόρη της, είπε: «Τη βιώνω μητρότητα σαν μια περιπέτεια, ειδικά ως άνθρωπος που μου αρέσει πάρα πολύ ο έλεγχος και να έχω τα πράγματα τακτοποιημένα για να μην αγχώνομαι. Αυτή είναι μια απόφαση στην οποία με βοήθησε και η Αθηνά [Οικονομάκου], στο να πω πως ό,τι κι αν συμβεί, προχωράω με την πίστη ότι θα κάνω ό,τι καλύτερο μπορώ. Ξέρω την πρόθεσή μου και πως κάθε μέρα δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι καταπληκτική. Πάλεψα πολύ με την τελειότητα σαν έννοια στην ψυχοθεραπεία.
»Θέλω πολύ να μην περάσω στην κόρη μου πράγματα που ζόρισαν εμένα, ας πούμε να μην της λέω “πρόσεχε, μη φοβάσαι”. Να είναι ανεξάρτητη, να είναι δυνατή, να είμαι δίπλα της αλλά να την αφήνω να κάνει επικίνδυνα πράγματα με προσοχή. Τα παιδιά έχουν πολύ ανεπτυγμένο ένστικτο, μπορούν να επιβιώσουν. Την παρατηρώ, θέλω να τη γνωρίσω, να σεβαστώ τα όριά της.
«Θέλω πολύ να μην περάσω στην κόρη μου πράγματα που ζόρισαν εμένα, ας πούμε να μην της λέω “πρόσεχε, μη φοβάσαι”. Να είναι ανεξάρτητη, να είναι δυνατή, να είμαι δίπλα της αλλά να την αφήνω να κάνει επικίνδυνα πράγματα με προσοχή. Τα παιδιά έχουν πολύ ανεπτυγμένο ένστικτο, μπορούν να επιβιώσουν».
»Στα social media προσπαθώ να μιλήσω για τη μητρότητα με έναν γειωμένο τρόπο. Επίσης βρίσκω πολλή συμπαράσταση και ξορκίζω δικά μου πράγματα. Όταν ήμουν μικρή, ένα βουλιμικό κορίτσι 12 χρονών, αναρωτιόμουν, μόνο εγώ αισθάνομαι έτσι; Ένιωθα μοναξιά για πολλά χρόνια. Αλλά ξορκίζεται η μοναξιά. Τριάντα χρονών πλέον σε επαγγελματικό ραντεβού, όταν ένιωσα ότι αρχίζει μια κρίση πανικού, τους λέω, περνώ κρίση πανικού, να βγω έξω για πέντε λεπτά να πιώ νερό; Σε πέντε λεπτά ήμουν οκ. Η μοιρασιά καταφέρνει τόσο πολλά πράγματα, να μειώσει την ντροπή, το στίγμα, την ένταση. Εντάξει, θα εκτεθούμε, ε, και;».
