Είχα αρχίσει να το υποψιάζομαι. Ενώ προστατευόμουν με αντηλιακά, καπέλα και ομπρέλες από τον ήλιο, ενώ έμενα λευκή σαν οπαδός αίρεσης όλο το καλοκαίρι μέχρι το Σεπτέμβριο, ένα πρωί είδα πανάδες στα ζυγωματικά. Εντάξει, ήμουν ο λάθος άνθρωπος για να του συμβεί κάτι τέτοιο, έγινα έξαλλη. Φορτώθηκα ένα νεσεσέρ κρέμες και λοσιόν λεύκανσης, αλλά δεν είδα μεγάλη διαφορά. Η απάντηση ήρθε από τον γκουρού της φωτογήρανσης, τον πλαστικό χειρουργό Ντες Φερνάντες, δημιουργό της Environ που αγαπούν οι σταρ. «Η φωτογήρανση δεν προκαλείται μόνο από τον ήλιο αλλά απ’ όλες τις πηγές φωτός. Από τα φωτιστικά εσωτερικού χώρου, τις οθόνες των τηλεοράσεων, των υπολογιστών και των κινητών». Πείτε με υπερβολική, αλλά τώρα πια όταν βλέπω τα βράδια σειρές στο λάπτοπ τσεκάρω αν θυμήθηκα να βάλω αντηλιακό.
Στην πραγματικότητα το ζήτημα της φωτεινής ακτινοβολίας ίσως είναι σοβαρότερο από τις πανάδες. Νέες μελέτες δείχνουν ότι το φως που εκπέμπουν οι οθόνες γύρω μας μπορεί να είναι χειρότερο και από την υπεριώδη ακτινοβολία του ήλιου. Το ορατό φως υψηλής ενέργειας (High Energy Visible Light – HEV) μπορεί θεωρητικά να εισχωρήσει στο δέρμα, να το βλάψει, να επιταχύνει τη γήρανση, να προκαλέσει ακμή, ακόμη και εκφύλιση ωχράς κηλίδας στα μάτια.
Ο μηχανισμός με τον οποίο οδηγεί στη γήρανση είναι ίδιος με αυτόν της ηλιακής ακτινοβολίας: το φως κάνει το σώμα να συνθέτει ελεύθερες ρίζες οξυγόνου, οι οποίες με τη σειρά τους επιτίθενται στα υγιή κύτταρα και τα οξειδώνουν. «Στον δυτικό κόσμο δεν πολυσυζητιέται, όμως, ανάμεσα σε όσους ασχολούνται με την ομορφιά στην Ιαπωνία κυκλοφορεί πολύ η σχετική πληροφορία», λέει η Κοκό Χαγιάσι, αισθητικός και δημιουργός των καλλυντικών Mirai Clinical. Σύμφωνα με ιαπωνικά δημοσιεύματα, το HEV ή μπλε φως, όπως αποκαλείται για ευκολία, διεισδύει σε βαθύτερα στρώματα του δέρματος απ’ ό,τι η ακτινοβολία του ήλιου. «Προκαλεί μεγαλύτερες βλάβες γιατί δρα στο επίπεδο όπου βρίσκονται το κολλαγόνο, η ελαστίνη και το υαλουρονικό οξύ». Οι εταιρείες ομορφιάς έχουν ήδη ερευνήσει το ζήτημα και λανσάρουν προϊόντα που προστατεύουν το δέρμα και από το HEV.
Το μπλε φως χειρότερο από τις UV
«Φαίνεται πως υπάρχει λόγος να ανησυχούμε», λέει ο Νεοϋορκέζος δερματολόγος Χάουαρντ Σόμπελ, δημιουργός της σειράς DDF. «Μία από τις πιο τρομακτικές επιστημονικές ανακαλύψεις είναι ότι οι δερματικές βλάβες που προκαλούνται από το HEV μπορεί να είναι τόσο επικίνδυνες όσο αυτές που προκαλούν η UVA και η UVB μαζί». Ωστόσο, όπως συμπληρώνει, δεν έχουμε ακόμα επαρκείς αποδείξεις – και στο κάτω-κάτω η ένταση του ήλιου δεν μπορεί να συγκριθεί με του κινητού.
Ερευνα του 2008 (Journal of Investigative Dermatology) κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το μπλε φως επιβραδύνει την επαναφορά του επιδερμικού φραγμού μετά την έκθεση, της φυσικής μεμβράνης δηλαδή που συγκρατεί την υγρασία στο εσωτερικό του δέρματος, ενώ μια άλλη του 2014 (National Institute of Health) λέει ότι σε σχέση με τη UVB, το μπλε ιώδες φως προκαλεί πιο έντονες μελαχρωματικές βλάβες (όπως πανάδες) αλλά δεν υπάρχουν στοιχεία για την μακροχρόνια επίδρασή του στο δέρμα.
Ωραία, το μπλε φως το βλέπουμε και προσπαθούμε να μετρήσουμε την επίδρασή του στις λειτουργίες του δέρματος. Υπάρχει όμως μια παράμετρος που κανείς δεν είχε σκεφτεί πριν από το 2015, όταν δημοσιεύτηκε μία έρευνα στη Journal of the American Academy of Dermatology: η ικανότητα των κινητών και των τάμπλετ να λειτουργούν σαν καθρέφτες και να αντανακλούν πάνω στον χρήστη την ακτινοβολία του ήλιου. Στις μετρήσεις φάνηκε ότι η δόση ακτινοβολίας UV που απορροφά ένας άνθρωπος είναι μεγαλύτερη όταν βρίσκεται μπροστά σ’ ένα smartphone ή ένα τάμπλετ. Αυτό σημαίνει ότι ενδεχομένως να πολλαπλασιάζουμε την ακτινοβολία UV που δέχεται το πρόσωπο ή ο λαιμός κάθε φορά που χρησιμοποιούμε αυτές τις συσκευές κάτω από το φως του ήλιου, ας πούμε στην παραλία ή στο δρόμο.
Τεχνολογία SOS
Τέσσερα ακόμη προβλήματα ομορφιάς που σχετίζονται με τις οθόνες:
– Οταν χρησιμοποιεί κανείς τάμπλετ ή κινητό στο κρεβάτι μπορεί να διαταράξει τον κύκλο του ύπνου. Το μπλε φως ενδέχεται να μειώσει τα επίπεδα της μελατονίνης και να αυξήσει την κορτιζόλη, ένα κοκτέιλ που φέρνει αϋπνία. Και συγχρόνως επηρεάζει, λέει, τη σύνθεση κολλαγόνου (ενώ ο καλός ύπνος κάνει το πρόσωπο λαμπερό και ξεκούραστο).
– Ο όρος «tech neck» περιγράφει αυτό που συμβαίνει στο λαιμό όταν κανείς είναι διαρκώς σκυμμένος για να κοιτάζει το κινητό ή το τάμπλετ. Το αποτέλεσμα είναι χαλάρωση του δέρματος και πτυχώσεις.
– Οι επαναλαμβανόμενοι μορφασμοί (duck face, fish gape κ.λπ.) κουράζουν την επιδερμίδα και προκαλούν ρυτίδες. Το αντίθετο δηλαδή από αυτό που πετυχαίνουν οι ενέσεις μπότοξ που περιορίζουν τις εκφράσεις για να ξεκουράσουν το δέρμα.
– Τα σπυράκια στην πλευρά του προσώπου από την οποία μιλάει κανείς στο κινητό δεν είναι τυχαία. Επιβεβαιώνουν την αγαπημένη ατάκα των μικροβιολόγων ότι το τηλέφωνο έχει πάνω του περισσότερα βακτήρια από ένα κάθισμα τουαλέτας.
BOX
Οδηγίες προς influencers
– Επιλέγουμε αντηλιακό νέας γενιάς που προστατεύει το δέρμα από όλα τα είδη φωτός και το φοράμε χειμώνα-καλοκαίρι από το πρωί μέχρι το βράδυ. Το ανανεώνουμε τακτικά πουδράροντας προϊόν dry sunscreen ακόμη και πάνω από το μακιγιάζ.
– Τα apps των κινητών που έχουν φίλτρο για μπλε φως διατηρούν την ευκρίνεια της οθόνης ενώ μειώνουν την ακτινοβολία.
– Οταν ζαρώνουμε τα μάτια για να διαβάσουμε, κάνουμε ρυτίδες. Μεγεθύνουμε το κείμενο για να μη στραβωνόμαστε και ρυθμίζουμε τη φωτεινότητα της οθόνης για να μη μας τυφλώνει.
– Οι οροί με αντιοξειδωτικά βοηθούν στην καταπολέμηση των ελεύθερων ριζών που οφείλονται στο φως. Τους απλώνουμε κάθε πρωί πριν από το αντηλιακό.
