Πώς σιγουρευτήκαμε ότι η μάσκα είναι όπλο; Η Ευρώπη Θεοδωράτου είναι από τις αφανείς ηρωίδες της παγκόσμιας ακαδημαϊκής κοινότητας. Μεταξύ άλλων, χάρη στη συμμετοχή της στην πρώτη μεγάλη διεθνή έρευνα για τα μέτρα προστασίας από τον κορωνοϊό.
Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο «British Medical Journal» και συγκέντρωσε μελέτες που είχαν αξιολογήσει την αποτελεσματικότητα των μέτρων δημόσιας υγείας (πλύσιμο των χεριών, μάσκα, απόσταση) στη μείωση της συχνότητας μετάδοσης και της θνησιμότητας. «Τώρα βέβαια που η εμβολιαστική κάλυψη είναι πολύ μεγαλύτερη, απαιτείται περαιτέρω έρευνα για την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των μέτρων αυτών», επισημαίνει.
Πώς είναι να κάνεις επιστημονική έρευνα in real time με μια παγκόσμια υγειoνομική κρίση; «Ήταν δύσκολο, κουραστικό, αλλά συγχρόνως η ικανοποίηση της προσφοράς ήταν πολύ μεγάλη. Ειδικά στην αρχή της πανδημίας δουλεύαμε όλοι με πολύ απαιτητικά deadline, έπρεπε να παραδώσουμε τα αποτελέσματά μας μέσα σε μία-δύο ημέρες. Ήταν η πρώτη φορά στην ακαδημαϊκή μου καριέρα που τα αποτελέσματα των ερευνών μας χρησιμοποιούνταν σε πραγματικό χρόνο για να δημιουργηθούν πολιτικές της δημόσιας υγείας. Βέβαια, δεν υπήρχε καμία διέξοδος, γιατί δουλεύαμε για ένα θέμα που επηρέαζε τόσο την προσωπική όσο και την επαγγελματική μας ζωή».
Για τις γυναίκες επιστήμονες ήταν μεγαλύτερο το κόστος; «Ειδικά οι ερευνήτριες με παιδιά και εκείνες στην αρχή της σταδιοδρομίας τους, χρειάστηκε να μειώσουν σημαντικά τις ερευνητικές τους προσπάθειες. Η πρόκληση τώρα είναι πώς θα μπορέσουμε να μετριάσουμε τις αρνητικές επιπτώσεις αυτού και πώς θα βελτιώσουμε τη μακροπρόθεσμη ανθεκτικότητα της έρευνας».
Σήμερα η ίδια υπηρετεί την επιστήμη από το Εδιμβούργο, αλλά συνεργάζεται με πολλούς Έλληνες συναδέλφους της ανά τον κόσμο. Αλήθεια, πήγε πίσω η έρευνα για τον καρκίνο; «Ο αντίκτυπος της COVID-19 σε άλλες έρευνες ήταν δραματικός και αναμφίβολα θα είναι μακροπρόθεσμος», τονίζει. «Η πανδημία είτε περιόρισε τις περισσότερες επιστημονικές και κλινικές έρευνες είτε ανακατηύθυνε την έρευνα στην COVID-19». Το αποτέλεσμα ήταν «άνευ προηγουμένου προκλήσεις στην ερευνητική κοινότητα, με βαθιές επιπτώσεις στα πανεπιστήμια και τις επιχειρήσεις, καθώς και στους ανθρώπους που εργάζονται σε αυτά».
