Τι σχέση μπορεί να έχουν οι επιστήμες του διαστήματος με τον αρχιτεκτονικό φωτισμό, την τέχνη του ήχου, τα εικαστικά, τον σύγχρονο χορό και τη χιπ χοπ κουλτούρα; Όλα τα παραπάνω γεφυρώνει ευφυώς η καινούρια παράσταση χορού «The Space Cadet» που παρουσιάζει η ομάδα Third Planet. Το έργο φτιάχτηκε με τη λογική της pop-up performance, με τον αυτόνομο σκηνικό χώρο να στήνεται σε απρόσμενες τοποθεσίες. Χαρακτηριστικά, μετά την πρεμιέρα στον περίβολο του Αγίου Αθανασίου στη Βωβούσα της Ηπείρου, έρχεται στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών για δύο βραδιές (7 & 8 Σεπτεμβρίου), που υπόσχονται να μας βυθίσουν σε μια αλλόκοσμη και αξέχαστη εμπειρία.
Μέσα από αυτή την performance-σύγχρονη περιπέτεια αναρωτιόμαστε με ποιον τρόπο ένα ταξίδι μάς μεταμορφώνει, εστιάζοντας στο πώς το έξω γίνεται μέσα και αντίστροφα. Το έργο αναζητά το σημείο τομής δύο ταξιδιών: του συλλογικού -με τη μελλοντική πορεία της ανθρωπότητας να κοιτά στ’ άστρα- και του ατομικού, που αφορά στην εσωτερική, προσωπική αναζήτηση του ανήκειν και στη σχέση μας με το περιβάλλον, τη φύση, το «σπίτι» μας, τη Γη.
Κανένας δεν θα μπορούσε όμως να μας ξεναγήσει καλύτερα στο ασυνήθιστο αυτό πρότζεκτ από τη γυναίκα στην οποία ανήκει η σύλληψη, η χορογραφία, η πρωτότυπη μουσική και ο σχεδιασμός. Ο λόγος στη Χλόη Αλιγιάννη.
Τι σχέση μπορεί να έχουν οι επιστήμες του διαστήματος με τη χιπ χοπ κουλτούρα, μιας και τα δύο εμπεριέχονται στη νέα σας θεατρική παράσταση;
«Το έργο λέει μια ιστορία μέσα από την κίνηση. Για μένα η βάση είναι αυτή και αποτελεί τον συνδετικό κρίκο μεταξύ των επιστημών του διαστήματος και του χορού. Οι μεν μελετούν ένα σύστημα σωμάτων σε συνεχή κίνηση, ο δε αποτελεί βίωμα και ενσάρκωση των στοιχείων ενός τέτοιου συστήματος σε μικρότερη κλίμακα. Η χιπ χοπ εμπεριέχει χορούς οι οποίοι δίνουν στο σώμα μια πάρα πολύ πλούσια παλέτα δυναμικών, ποιότητας κίνησης και αυτοσχεδιαστικής δεινότητας. Καθώς η αστροναυτική εμπειρία είναι γεμάτη σωματικές δοκιμασίες σε δύσκολες συνθήκες – από την εκπαίδευση φυγοκέντρησης στο έδαφος μέχρι και τους διαστημικούς περιπάτους – θεώρησα πως ένας χορευτής με αυτή την εκπαίδευση θα μπορούσε και να ανταπεξέλθει σωματικά αλλά και να σταθεί ως συνδημιουργός κινητικά με έναν ιδιαίτερο τρόπο.
»Έτσι, όταν ήρθε η στιγμή εύρεσης ερμηνευτή, συνειδητά έψαχνα για κάποιον που θα έφερε μια διαφορετική χορευτική γλώσσα από τη δική μου ώστε να υπάρξει αυτό το άνοιγμα σε έναν νέο κόσμο. Καθώς πρόκειται για σόλο έργο, αντιμετώπισα τον Fuerza Negra (Γιαν Άγγελο Αποστολίδη Ισαάκ) ως πρωταγωνιστή / ταξιδιώτη και θεώρησα απαραίτητο να σταθεί ως ο εαυτός του μέσα σε αυτό. Άντλησα λοιπόν έμπνευση τόσο από προσωπικά του βιώματα όσο και από τη χιπ χοπ κουλτούρα μέσα από την οποία έχει γαλουχηθεί. Ξεκινήσαμε μια αληθινή ανταλλαγή κόσμων κατά τους μήνες δημιουργίας μέσα από την οποία δεν θα μπορούσα να μην επηρεαστώ. Έτσι, στοιχεία της χιπ χοπ κουλτούρας έχουν εμποτίσει το έργο: από την κίνηση και τον ήχο μέχρι τον λόγο και τον ρουχισμό. Βρήκαμε συνειδητούς και τυχαίους συσχετισμούς μεταξύ όλων των κόσμων που αποπειραθήκαμε να παντρέψουμε, με κεντρικό συνδετικό άξονα, μεταξύ χιπ χοπ, αστροφυσικής, αστρονομίας, ταξιδιού και σύγχρονου χορού, τον κύκλο».
«Η προσγείωση του σκάφους μας σε έναν θρησκευτικό χώρο ήταν για όλη την ομάδα μια συναρπαστική έκπληξη, με επιστήμη, τέχνη και πνευματικότητα να συνυπάρχουν»
Η πρεμιέρα έγινε στον περίβολο του Αγίου Αθανασίου στη Βωβούσα της Ηπείρου. Πώς ήταν η εμπειρία αυτή, σε εξωτερικό χώρο και σε ένα μέρος στο οποίο δεν γίνονται συχνά παραστάσεις; Και γιατί τον επιλέξατε;
«Το “The Space Cadet” έχει δημιουργηθεί με τη λογική της παράστασης που ταξιδεύει και στήνεται σε ασυνήθιστες τοποθεσίες, με το σκηνικό μας να ”προσγειώνεται” κάθε φορά κάπου αλλού. Το Φεστιβάλ Βωβούσας έχει φυσιολατρικό προσανατολισμό και έχει στηθεί ως μια προσπάθεια ανάδειξης του φυσικού πλούτου της περιοχής και της προστασίας του. Θεώρησα πως θα ήταν η ιδανική αρχή για το έργο να δοκιμαστεί τόσο κοντά σε ένα παρθένο τοπίο εκτός αστικού κέντρου, καθώς πραγματεύεται τη σχέση μας με το γήινο και κοσμικό περιβάλλον. Η προσγείωση του σκάφους μας σε έναν θρησκευτικό χώρο ήταν για όλη την ομάδα μια συναρπαστική έκπληξη, με επιστήμη, τέχνη και πνευματικότητα να συνυπάρχουν και να θέτουν κοινά ερωτήματα κοιτώντας προς τα πάνω με διαφορετικές ματιές. Ελπίζουμε πως αυτή θα είναι μόνο η αρχή παραστάσεων σε χώρους στους οποίους δεν γίνονται συχνά τέτοιες δράσεις και με τους οποίους το έργο θα συνδιαλαγεί».
Έχετε παρατηρήσει αλλαγές και στον εαυτό σας δημιουργώντας αυτή την παράσταση, όπως και ο ήρωας που πρωταγωνιστεί;
«Πολύ έντονες. Οι αρχικές ιδέες για το έργο γεννήθηκαν όσο ακόμη ζούσα μόνιμα στο Λονδίνο, με τη μετάβασή μου στην Ελλάδα να συμβαίνει λίγο πριν το πρώτο lockdown και τη δημιουργία του έργου κατά τη διάρκεια του δεύτερου lockdown. Συνεπώς βίωσα τη δημιουργική διαδικασία και το ταξίδι του πρωταγωνιστή ως ένα παράλληλο προσωπικό ταξίδι επιστροφής, επαναπροσδιορισμού και επανασύνδεσης με τόπο, ανθρώπους και εαυτό.
»Ήταν μια πλούσια και πολυεπίπεδη εμπειρία, και όσο πραγματευόμασταν μέσα στο στούντιο την ύπαρξη του ήρωα σε διαφορετικές συνθήκες και περιβάλλοντα, συνεχώς απομακρυνόμενου από ένα αρχικό σημείο, δεν μπορούσα παρά να βρω κοινά στοιχεία με μια προσωπική πορεία και να μην εμποτιστεί έμμεσα το έργο με μια αυτοβιογραφική νότα.
»Η κυρίως αλλαγή για εμένα θα έλεγα πως ήταν μια γενική αίσθηση ανοίγματος και ισορρόπησης. Και μια συνειδητοποίηση πως ίσως το εσωτερικό ταξίδι του καθενός να είναι και το πιο απαιτητικό αλλά και αυτό που σε ανταμείβει περισσότερο. Μέσα σε αυτή την ιδιαίτερη χρονιά περιορισμού που βιώσαμε, θεωρώ πως όλοι μας στην ομάδα κάναμε ένα ταξίδι μαζί με το έργο προς κάποιου είδους φως και αναγέννηση, πως υπήρξε κάποιου είδους προσωπική άφιξη».
«Ίσως το εσωτερικό ταξίδι του καθενός να είναι και το πιο απαιτητικό αλλά και αυτό που σε ανταμείβει περισσότερο».
Θέλετε να μας εξηγήσετε τον τίτλο του έργου (Space Cadet);
«Ο όρος στην αγγλική έχει διττή σημασία. Από τη μία, στην κυριολεκτική του ανάγνωση είναι ο εκπαιδευόμενος αστροναύτης, από την άλλη χρησιμοποιείται μεταφορικά για κάποιον ο οποίος φαίνεται να μην έχει πολλή επαφή με την πραγματικότητα. Ο ονειροπόλος, φαντασιόπληκτος, ρομαντικός. Βρήκα τη συνύπαρξη αυτών των αντικρουόμενων εννοιών συναρπαστική, καθώς νιώθω πως περιγράφει ολιστικά τον οραματισμό του διαστημικού ταξιδιού από τον άνθρωπο συνδυάζοντας θετική σκέψη, φαντασία και τρέλα. Αυτό ήταν και το έναυσμα για το ξεκίνημα της δημιουργίας του έργου».
Το έργο είναι προσανατολισμένο στο να στοχαστούμε το αυξανόμενο ενδιαφέρον του κόσμου προς το διάστημα σε αντιδιαστολή με την κλιματική αλλαγή και τις δυσμενείς συνθήκες που δημιουργούμε στη Γη. Είστε περισσότερο αισιόδοξη ή απαισιόδοξη για το μέλλον αυτού του πλανήτη, τώρα που δουλεύετε τόσο εστιασμένα πάνω σε ένα τέτοιο θέμα;
«Η αλλαγή, όπως φαίνεται, είναι η μόνη σταθερά και ο πλανήτης έχει επιβιώσει και συνεχώς βιώνει αλλαγές, είτε αυτές προέρχονται από εμάς είτε όχι. Συνεπώς για τον πλανήτη η προσαρμογή είναι μάλλον δεύτερη φύση και θα είναι καλά και χωρίς εμάς. Νομίζω πως όταν μιλάμε για το μέλλον του πλανήτη συνήθως εννοούμε το μέλλον της ζωής και συνεπώς το δικό μας. Μάλλον θα χρειαστεί να επαναπροσδιορίσουμε τη σχέση μας με τη Γη εφόσον θέλουμε να συνεχίσουμε να διατηρούμε τον σημερινό τρόπο ζωής. Είτε θα δρούμε ως καταναλωτές απέναντι του, και εφόσον στερέψει η πηγή θα πάμε σε κάτι νέο, είτε θα συνυπάρξουμε σε μια συμβιωτική σχέση και θα επισκευάσουμε, διορθώσουμε, επουλώσουμε.
»Θεωρώ πως το θέμα αυτό χτυπάει πολύ βαθιά στις αρχές των διαφορετικών κοινωνιών, όπως τη φιλοσοφία γύρω από την παραγωγή και κατανάλωση τροφής, τις οικογενειακές σχέσεις, τη σύνδεση με τον τόπο. Προσπαθώ να μη βλέπω άσπρο και μαύρο αυτά τα ζητήματα καθώς είναι πολυσύνθετα, ειδικά όταν μιλάμε για τόσο μεγάλο όγκο ανθρώπων που θα πρέπει να κινηθούν προς κοινή κατεύθυνση. Μου είναι αναγκαίο να είμαι αισιόδοξη, όχι απαραίτητα επειδή συμφωνώ με τη ροή των πραγμάτων αλλά γιατί μόνο έτσι πιστεύω πως υπάρχει πιθανότητα για θετική εξέλιξη».
«Για τον πλανήτη η προσαρμογή είναι μάλλον δεύτερη φύση και θα είναι καλά και χωρίς εμάς».
Θα κάνατε ένα ταξίδι στο διάστημα; Θα θέλατε να κατοικήσετε αλλού;
«Το διάστημα με γοήτευε από παιδί. Το άγνωστο, η αίσθηση περιπέτειας και ανακάλυψης. Η μαγεία του σκοταδιού και των χρωμάτων και η πιθανότητα για απαντήσεις και απρόσμενες συναντήσεις! Στο μυαλό μου σαν μέρος ισορροπεί ανάμεσα στο παραμύθι και στην πραγματικότητα, συνεπώς θα έλεγα “ναι” σε ένα ταξίδι στο διάστημα. Όμως σίγουρα όχι με τον τρόπο και την πρόθεση που βλέπω να συμβαίνει γύρω μας σήμερα.
»Έχουμε ήδη δει πρόσφατα ταξίδια από τους μεγιστάνες Elon Musk και Richard Branson προς το διάστημα υπογραμμίζοντας πλέον πως η βιομηχανία του ήρθε για να μείνει. Από τη μια θαυμάζω την τρέλα, από την άλλη με ανησυχεί πού μπορεί να φτάσει μια ανταγωνιστική, χωρίς όρια προσέγγιση χωρίς να αφήνει τον χρόνο να αναρωτηθούμε το γιατί. Δεν διανοούμαι πως κάτι τόσο μεγαλειώδες μπορεί να βιώνεται τόσο ελαφρά. Με γοητεύει το ταξίδι αλλά σίγουρα δεν θα ήθελα να κατοικήσω κάπου αλλού. Έχοντας ζήσει σε ξένη χώρα για μια δεκαετία, έχω βιώσει το πώς το περιβάλλον σε αλλάζει, σε διαμορφώνει και τελευταία με απασχολεί αρκετά το γιατί κάποιος κάνει αυτή την επιλογή. Το να ζήσεις κάπου αλλού σημαίνει αυτομάτως πως ανοίγεσαι στο να γίνεις μια νέα εκδοχή του εαυτού σου. Το να ζήσω λοιπόν σε έναν ξένο πλανήτη για την ώρα μού ακούγεται τρομακτικό!».
Δες ένα χαρακτηριστικό βίντεο της παράστασης:
Info
Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, Λόφος Νυμφών, Θησείο. 7 & 8 Σεπτεμβρίου, στις 21:00. Εισιτήρια: 10 € (το εισιτήριο περιλαμβάνει και παρατήρηση από το τηλεσκόπιο Δωρίδη, στον Λόφο της Πνύκας). Κρατήσεις: Κέντρο Επισκεπτών Θησείου, τηλ.: 210 3490160, 210 3490055.
Σύλληψη, χορογραφία, πρωτότυπη μουσική, σχεδιασμός: Χλόη Αλιγιάννη. Ερμηνευτής: Γιάν Άγγελος Αποστολίδης Ισαάκ (Fuerza Negra). Συνδημιουργία Κινησιολογικού Υλικού: Χλόη Αλιγιάννη & Γιάν Άγγελος Αποστολίδης Ισαάκ (Fuerza Negra). Σχεδιασμός Φωτισμού: Άννα Σμπώκου (AS Light). Κατασκευή Σκηνικού & Κράνους: Γιάννης Αλιγιάννης (Xworks). Επιμέλεια / Σύνθεση Κειμένου: Κατερίνα Κατάκη. Αφήγηση: Θανάσιμος. Ηλεκτρολόγος: Νίκος Ηλιόπουλος. Τεχνικός: Γιώργος Αντωνόπουλος. Μίξη ήχου: Εllen Curtis. Βιντεογράφος: Ξένια Τσιλοχρήστου. Επιστημονικοί συνεργάτες: Αστροφυσικός Θ. Ακύλας (Αστεροσκοπείο Αθηνών). Dr. Mindy Howard (Inner Space Training). Μέντορας μουσικής: Lee Boyd Allatson
