Γυναίκες απ’ όλα τα κοινωνικά υπόβαθρα στη Βρετανία, μοιράζονται τελευταία ένα κοινό συναίσθημα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: Τον φόβο προς την αστυνομία. Κι ενώ δεν είναι όλοι ίδιοι, oι άνθρωποι της Μητροπολιτικής Αστυνομίας, καθώς η κατάσταση ταιριάζει απόλυτα με το επιχείρημα #notallmen, είναι δύσκολο να διακρίνεις αν κάποιος είναι με το μέρος σου ή ότι είναι απειλή για σένα, ωσότου είναι πολύ αργά.
Με αφορμή το θάνατο της Βρετανίδας Sarah Everard για τον οποίο κατηγορείται o ένοπλος αξιωματικός της αστυνομίας, η δημοσιογράφος Lizzy Dening που έγραψε για το Marie Claire Βρετανίας, υποστηρίζει πως το σύστημα δε λειτουργεί και πως πρέπει να γίνουν άμεσα αλλαγές. Η Everard εξαφανίστηκε στις αρχές του Μάρτη, ενώ επέστρεφε στο σπίτι της πεζή έπειτα από επίσκεψη σε έναν φίλο της, στο νότιο Λονδίνο και η αστυνομία συνέλαβε έναν εν ενεργεία αστυνομικό, σε βάρος του οποίου υπάρχουν υποψίες ότι την απήγαγε και τη δολοφόνησε. Στις 12 Μαρτίου το πτώμα της βρέθηκε σε ένα δάσος έξω από το Λονδίνο και το γεγονός φυσικά, προκάλεσε οργή και φόβο στις γυναίκες σε σχέση με την ασφάλειά τους. Η υπόθεσή της είχε ως αποτέλεσμα να κατακλυστεί το διαδίκτυο από μαρτυρίες γυναικών σχετικά με εμπειρίες που βίωσαν προσωπικά και φόβους να περπατούν μονάχες τους τη νύχτα στους δρόμους.
Πρόκειται για “ενδημικό πρόβλημα”;
Φυσικά οι τελευταίες συζητήσεις έχουν πυροδοτηθεί εξαιτίας της τραγικής υπόθεσης της Everard – πρώτα υπήρξε η σύλληψη του αστυνομικού για τη δολοφονία της και στη συνέχεια η απελευθέρωση του Oliver Banfield, ενός ακόμη αστυνομικού με αδικαιολόγητη βίαιη συμπεριφορά σε μια γυναίκα, η οποία καταγράφηκε σε κάμερα. Αυτές οι φοβερές μεμονωμένες ιστορίες, δείχνουν ένα ενδημικό πρόλημα. Πρόσφατα αποκαλύφθηκε ένα κατάλογος καταγγελιών για σεξουαλικά αδικήματα με θύτες αστυνομικούς της Met. Yπήρχαν περίπου 600 καταγγελίες από θύματα βιασμού κι ενδοοικογενειακής βίας.
Πρόκειται για μια τρομακτική λίστα παρενόχλησεων, σεξουαλικών επιθέσεων και βιασμών, με κάποιους αστυνομικούς να εκμεταλλεύονται τη δύναμή τους, να μην προστατεύουν αλλά να προκαλούν πόνο και βία σε όσους ζητούν βοοήθεια. Και δυστυχώς αν είναι δύσκολο να μιλήσουν τέτοιων υποθέσεων γενικά – όπως πρόσφατα είδαμε και στην Ελλάδα, για το πόσα χρόνια χρειάζονται ώστε να νιώσει έτοιμος/ έτοιμη να μιλήσει κάποιος που έχει υποστεί κάτι αντίστοιχο -πόσο δύσκολο θα του είναι όταν δράστης είναι κάποιο μέλος της αστυνομίας. Μάλλον αυτό είναι και το σημείο που εκμεταλλεύονται.
Ντροπή για τις αστυνομικές δυνάμεις
Κι εκτός από τις ίδιες τις πράξεις, υπάρχει κι ένα δεύτερο στοιχείο ντροπής για την αστυνομική δύναμη. Το πώς αντιμετωπίστηκαν αυτοί οι ισχυρισμοί. Από τις 594 καταγγελίες που χρονολογούνται μεταξύ 2012 και 2018, έγιναν αποδεκτές μόνο οι 119. Ένας αξιωματικός που κατηγορήθηκε για βιασμό μιας γυναίκας όσσο ήταν εν ενεργεία, έλαβε προφορική προειδοποίηση, το χαμηλότερο επίπεδο τιμωρίας που υπήρχε μετά από ακρόαση για παράνομη συμπεριφορά.
Η κατάχρηση της αστυνομικής εξουσίας κατά των γυναικών σε ολόκληρο το Ηνωμένο Βασίλειο έγινε ευρύτερα γνωστή πριν από δύο χρόνια, μετά από παρόμοια λίστα που πρέκυψε από αίτημα του FOI (freedom of information act) . Διαπιστώθηκε ότι υπήρξαν σχεδόν 1.500 κατηγορίες για κακοποίηση της αστυνομίας (συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής, της παιδικής κακοποίησης και της εκμετάλλευσης) μεταξύ του 2012 και του 2017, με μόλις 371 να καταγράφονται και να εξετάζονται. Κι αυτό με δέκα αστυνομικές δυνάμεις να μη συνεργάζονται ώστε να δώσουν δεδομένα. Αυτό σημαίνει ότι δεν παίρνουν την κατάσταση στα σοβαρά ή ενδεχομένως να θέλουν καλύψουν τους ισχυρισμούς, με αποτέλεσμα πολλοί από τους κατηγορούμενους για βία, να εξακολουθούν να εργάζονται.
Η λανθασμένη αντίληψη που βλέπουμε ξανά και ξανά, ότι δηλαδή υπάρχουν λίγα “κακά μήλα” και όχι η παραδοχή του γενικότερου προβλήματος στην ευρύτερη κοινωνία. αφήνει αδιόρθωτο το πρόβλημα. Zoύμε σε εξαιρετικά άνισες εποχές, όπου οι ισχυροί μπορούν να εκμεταλλέυονται άλλους και να μπορούν να ξεφεύγουν. Aκούμε πολλές ιστορίες βίες με θύματα μάυρους ανθρώπους, της LGBT κοινότητας και άλλες μειονοτικές ομάδες. Είναι προφανές ότι το σύστημα που προορίζεται για να προσφέρει βοήθεια, δεν λειτουργεί για τ’ άτομα που το χρειάζονται περισσότερο.
Η Μητροπολιτική Αστυνομία και άλλες δυνάμεις βρίσκονται υπό δημόσια πίεση να κάνουν σαρωτικές αλλαγές, αλλά για πολλές γυναίκες και κυρίως για εκείνες που θρηνούν φίλες ή οικογένειες που χάθηκαν εξαιτίας της βίας, θα είναι πολύ δύσκολο ως ακατόρθωτο να τις κάνουν να νιώσουν ασφαλείς ξανά.