Πέρασε πάνω από ένας χρόνος από τότε που πρωτοακούσαμε για την πανδημία Covid-19, μετράμε χιλιάδες κρούσματα και θανάτους στη χώρα μας και το τέλος του παγκόσμιου εφιάλτη -μπαίνοντας και ο εμβολιασμός πια στη ζωή μας- δείχνει να είναι στον ορίζοντα αλλά πολύ μακριά. Η ζωή μας έχει μπει σε παύση και πέρα όλων των άχαρων συνθηκών που διαχειριζόμαστε τον τελευταίο χρόνο, συναντούμε και το άγριο στίγμα του κορωνοϊού. Η κοινωνιολόγος Μαρία Λυκούση, απαντά σε κάποιες βασικές ερωτήσεις, για τo marieclaire.gr.
Tι είναι το κοινωνικό στίγμα και πώς εκφράζεται;
Οι αρχαίοι Έλληνες δημιούργησαν το στίγμα ως ένα οπτικό σημάδι στο σώμα του ανθρώπου, το οποίο υποδήλωνε το κακό, όσον αφορά την ηθική του υπόσταση. Από την άλλη πλευρά, για τον Erving Goffman, το στίγμα είναι ένα βαθιά απαξιωτικό χαρακτηριστικό, το οποίο συνοδεύει ένα κοινωνικό υποκείμενο. Γενικά, θα μπορούσε να ειπωθεί, ότι το κοινωνικό στίγμα αναφέρεται σε άτομα, που η συμπεριφορά ή κάποιο χαρακτηριστικό τους (φυλή, φύλο, εθνότητα κ.λ.π.) αποκλίνει από την συνηθισμένη, “φυσιολογική” συμπεριφορά ή χαρακτηριστικό/ά του υπόλοιπου κοινωνικού συνόλου. Το κοινωνικό στίγμα συνδέεται με μια ηθική αξιολόγηση της προσωπικότητας του ατόμου, που στιγματίζεται. Αξίζει να σημειωθεί, ότι το στίγμα αποτελεί μια κοινωνική κατασκευή του ατόμου και γενικότερα της κοινωνίας, έτσι ώστε να κατηγοριοποιήσει τις φυσιολογικές – αποδεκτές και μη συμπεριφορές, τα φυσιολογικά – αποδεκτά και μη χαρακτηριστικά των ανθρώπων, που συμβιώνουν σε μια κοινωνία. Τα άτομα, που στιγματίζονται, συνήθως, περιθωριοποιούνται και απομονώνονται σε κοινωνικό, οικονομικό, οικογενειακό, φιλικό και επαγγελματικό επίπεδο από την υπόλοιπη κοινωνία.