Από το Θανάση Διαμαντόπουλο
Πριν ξεκινήσουμε την ηχογράφηση της συνέντευξη μας, η Ασπασία Τάκα μας έκανε μια συνοπτική περιγραφή του τι σημαίνει να είσαι γυναίκα στο επάγγελμα της αρχιτέκτονα: «Λέγεται πως οι γυναίκες διακρίνονται για την πολυεπίπεδη σκέψη τους, γι’ αυτό το λόγο θεωρώ ότι τα γυναικεία μυαλά μπορούν να αποδώσουν εις βάθος όλες τις λεπτομέρειες μιας συνθετικής διαδικασίας. Φυσικά και οι δυνατότητες, το πνεύμα, οι γνώσεις και το ταλέντο κάθε αρχιτέκτονα δε σχετίζεται με το φύλο του, άλλα σίγουρα με την αντιληπτική του ικανότητα και ευελιξία, με τον τρόπο που αντιμετωπίζει τις προκλήσεις και το κέφι που βάζει στη δουλειά του. Οι γυναίκες παγκοσμίως στον τομέα της αρχιτεκτονικής κερδίζουν συνεχώς σε έδαφος έναντι των ανδρών συναδέλφων τους και αυτό με χαροποιεί ιδιαίτερα, καθώς πιστεύω ότι οι δυνατότητες είναι εκεί και είναι πολλές!» Άρα ο γυναικείος τρόπος σκέψης και ιεράρχησης των προτεραιοτήτων βοηθά σε ένα δημιουργικό επάγγελμα αλλά αυτό που είναι πιο σημαντικό είναι ο ίδιος ο άνθρωπος και ο χαρακτήρας που «κουβαλά». Παράλληλα μας υπενθυμίζει πως το «well being» δεν είναι τόσο τάση όσο τρόπος προσέγγισης στα πράγματα: «Αν θα μπορούσε κανείς να μεταφράσει την έννοια αυτή θα την μετέφερε σαν: ευημερία, ευεξία, χαρά, τύχη, ευφορία αειφορία, συναισθηματική υγεία.
Η αρχιτεκτονική είναι εξ ορισμού μια ανθρωποκεντρική επιστήμη και όλες οι παραπάνω έννοιες οφείλουν να είναι παρούσες με τον έναν ή τον άλλο τρόπο σε κάθε σχεδιαστική πρόταση. Για να εξασφαλίσουμε όλα τα ανωτέρω η αρχιτεκτονική δεν εστιάζει μόνο στην εμφάνιση των κτιρίων και του δομημένου περιβάλλοντος, αλλά και στη συνολική εμπειρία που αποκομίζει χρησιμοποιώντας το χώρο με στόχο την ανάταση της ανθρώπινης ψυχής»!
– Πώς κατάφερες να κερδίσεις για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά διακρίσεις όπως το Α’ Design Award 2019-2020 για το Serenity Suites και μια υποψηφιότητα για τα German Design Awards 2021με τo κατάστημα Inolivia Concept Store (που κέρδισε και το BIGSEE Award 2019;) Τι συμβαίνει τα τελευταία δύο χρόνια και διακρίνεστε συνεχώς και στο εξωτερικό;
Είμαστε πολύ χαρούμενοι, που η πορεία πολλών έργων του γραφείου αναγνωρίζονται και σε διεθνές επίπεδο από καταξιωμένους θεσμούς. Από την πρώτη επαφή με το όραμα του πελάτη, μέχρι την υλοποίηση του κάθε έργου μεσολαβεί μια συναρπαστική πορεία δημιουργίας όπου όλη η ομάδα καταθέτει την τεχνογνωσία, την υψηλή αισθητική και το αίσθημα
ευθύνης απέναντι στο ζητούμενο. Κάθε νέο έργο μας εμπνέει, κάθε νέος πελάτης μας καθηλώνει με το όραμά
του και μαζί του προσπαθούμε να αγγίζουμε την κορυφή.
-Η κρίση σας ανάγκασε να στραφείτε προς τον τομέα της φιλοξενίας;
Όχι, για την ακρίβεια έγινε ακριβώς το αντίθετο. Ήδη από τα πρώτα χρόνια ζωής του γραφείου επέλεξα να εντάξω στο portfolio μας έργα του τομέα της φιλοξενίας. Σε μια χώρα με ‘βαριά’ βιομηχανία τουρισμού και με την έννοια της φιλοξενίας να είναι τόσο διαδεδομένη, ήταν μια πρόκληση, από αρχιτεκτονικής ματιάς, η ενασχόληση της ομάδας μας με τον κλάδο των ξενοδοχείων. Στη συνέχεια ακολούθησε η γνωστή κρίση. Στο ενδιάμεσο διάστημα, το γραφείο είχε αναλάβει αρκετά έργα μεγάλης και μικρής κλίμακας και υπήρχε η υποδομή και η εμπειρία για τη νέα γενιά ξενοδοχειακών έργων στη μετά κρίση Ελλάδα. Πάντα τα έργα φιλοξενίας είναι στην καρδιά μας, ωστόσο έχουμε εξίσου ζωηρό ενδιαφέρον και μεγάλη γκάμα άλλων έργων όπως κατοικίες, γραφεία και επαγγελματικούς χώρους.
-Ποιες είναι οι καινούργιες σχεδιαστικές ιδιαιτερότητες που πρέπει να γίνουν σεβαστές στον τομέα της φιλοξενίας μετά την κρίση της πανδημίας;
Η καθημερινότητα μας θα διέπεται εφεξής από διάφορα πρωτόκολλα. Ομοίως, και στον τομέα της φιλοξενίας, η λειτουργία των ξενοδοχείων θα πραγματοποιείται βάσει συγκεκριμένων διαδικασιών ως προς τις αποστάσεις, τις εκδηλώσεις, τις απολυμάνσεις κ.ά. Οι προδιαγραφές ενσωματώνονται πάντα στην αρχιτεκτονική, πρόκειται εξάλλου για μια συνθετική
πορεία. Ούτως ή άλλως, κατά την κατασκευή ενός ξενοδοχείου, κτιρίου, δωματίου υπάρχουν συγκεκριμένες νόρμες για την ασφάλεια και εύρυθμη λειτουργία.
-Ποιο είναι το μυστικό που σας οδήγησε στο προσκήνιο του επαγγέλματος σας;
Δεν θα έλεγα ότι υπάρχει κάποια μυστική φόρμουλα. Υπάρχει μόνο η αγάπη για αυτό που κάνεις. Εγώ προσωπικά δε θα μπορούσα να φανταστώ να ασχοληθώ με κάτι άλλο…Η συνεχής προσπάθεια, η σκληρή καθημερινότητα και η αρμονική ομαδική
δουλειά είναι χαρακτηριστικά που οδηγούν, σχεδόν, πάντα σε επαγγελματικές επιτυχίες. Έχω μεγάλη πίστη στους συνεργάτες μου και τις ικανότητές τους. Όλοι μαζί και ο καθένας ξεχωριστά καταθέτει την έμπνευση, θέληση και γνώση του για την εξυπηρέτηση του στόχου.
-Πόσο δύσκολο είναι για μια γυναίκα να διοικεί ένα αρχιτεκτονικό γραφείο;
Αν και δεν μου αρέσει η εκ προοιμίου διάκριση των φύλων, έχω να παρατηρήσω ότι ο ρόλος των γυναικών στις μέρες μας είναι ούτως ή άλλως πολυεπίπεδος και πολυμορφικός, όπως εξάλλου και η αρχιτεκτονική πρακτική. Ένα αρχιτεκτονικό γραφείο με ένα εύρος εργασιών έχει να αντιμετωπίσει μεγάλο αριθμό προκλήσεων καθημερινά και κυρίως εκείνες που
σχετίζονται με τον ανθρώπινο παράγοντα. Έχω την αίσθηση ότι οι γυναίκες σε αυτό τον τομέα ίσως ανταποκρίνονται πιο διεισδυτικά και αποτελεσματικότερα.
-Πιστεύετε ότι οι διακρίσεις εις βάρος των γυναικών στο design και την αρχιτεκτονική είναι πιο έντονες;
Όχι, νομίζω ότι το καλό design, η εύγλωττη και ενδιαφέρουσα αρχιτεκτονική δεν έχει φύλο! Η υψηλή αισθητική ή η απουσία της, η σωστή αρχιτεκτονική σύνθεση ή η έλλειψη αρχών κ.ο.κ είναι ζητήματα που αφορούν τον αρχιτέκτονα ως προσωπικότητα και ως επιστήμονα. Η δύναμη μιας αρχιτεκτονικής ιδέας είναι μοναδική και εμπεριέχει μέσα της τη ψυχή του δημιουργού της, ανεξαρτήτως φύλου.
-Γιατί είναι τόσο σημαντικός ο παράγοντας της ευεξίας (well-being) στο σχεδιασμό κτιρίων;
Η αρχιτεκτονική είναι εξ ορισμού μια ανθρωποκεντρική επιστήμη και όλες οι παραπάνω έννοιες οφείλουν να είναι παρούσες με τον έναν ή τον άλλο τρόπο σε κάθε σχεδιαστική πρόταση. Η αρχιτεκτονική δεν εστιάζει μόνο στην εμφάνιση των κτιρίων και του δομημένου περιβάλλοντος, αλλά και στη συνολική εμπειρία που αποκομίζει χρησιμοποιώντας το χώρο με στόχο την ανάταση της ανθρώπινης ψυχής! Ο σχεδιασμός δημιουργεί μια ενδιαφέρουσα χωρική διαδοχική εμπειρία, κατά την οποία εγείρονται πολλές αισθήσεις ταυτόχρονα. Η έννοια του wellbeing έχει πλέον εξελιχθεί σε ένα παγκόσμιο κίνημα. Μετατρέπεται σε μια κατάσταση, ένα status ανθρώπων που θέτουν σε πρώτη προτεραιότητα τη σωματική και ψυχική τους
υγεία με τη βιομηχανία του τουρισμού και της φιλοξενίας να εξελίσσεται διαρκώς και να προσπαθεί να καλύψει όλο και αυξανόμενες ανάγκες προς την κατεύθυνση αυτή.
-Ποιος είναι τελικά ο ρόλος των κτιρίων στην καθημερινή συμπεριφορά μας;
Τα κτίρια είναι υποδοχείς της ζωής κάθε ανθρώπου. Η ομορφιά, η αισθητική και η λειτουργικότητα διευκολύνουν καθημερινές δραστηριότητες και έχουν μεγάλη επίδραση στις ζωές μας. Ο αρχιτεκτονικός σχεδιασμός θέτει το αισθητικό και λειτουργικό πλαίσιο, επιλύει προβλήματa εισάγοντας λύσεις στο οικιστικό, επαγγελματικό περιβάλλον κ.ά.. Οι καλές πρακτικές επηρεάζουν τους χρήστες, επικοινωνούν ιδέες και ορίζουν το δρόμο για την αλλαγή στον τόπο, που ζούμε.
-Ποια γυναίκα εν ζωή ή νεκρή αλλά ζωντανή στη σκέψη σας, σας εμπνέει και γιατί;
Εμπνέομαι από όλες τις γυναίκες που καθημερινά καταφέρνουν να βρουν τις ισορροπίες τους και να επιτυγχάνουν εξίσου σε όλους τους ρόλους τους! Αγωνίστριες που επιδιώκουν να ζήσουν τη ζωή τους στο έπακρο, χωρίς εκπτώσεις και χωρίς αναστολές. Είναι εξαντλητικό αλλά και παράλληλα τόσο υπέροχο το αίσθημα της επιτυχίας που όλες οι γυναίκες στην εποχή μας έχουμε τη δυνατότητα να το ζήσουμε! Ας το εκμεταλλευτούμε!