29 Ιανουαρίου 2020, Κοπεγχάγη
Mία ημέρα πριν από το ταξίδι μου στην πρωτεύουσα της Δανίας για την Εβδομάδα Μόδας προσπαθώ να αποδιώξω από το μυαλό μου τις όποιες αμφιβολίες, γνωρίζοντας ότι μερικά εικοσιτετράωρα νωρίτερα έχουν καταγραφεί οι δύο πρώτοι θάνατοι εκτός Γουχάν, ενώ η Γαλλία έχει επιβεβαιώσει τρία κρούσματα, τα πρώτα στην Ευρώπη. Ευτυχώς, θα έχω κάποιον να μοιράζομαι τη μικροβιοφοβία μου: η καλή φίλη και συναδέλφός μου, η Σουζάνα Κεγγίτση, αποφάσισε τελευταία στιγμή να αλλάξει το εισιτήριό της για Παρίσι και να έρθει μαζί μου. Εξοπλισμένες με αρκετές μάσκες, αντισηπτικά διαλύματα και μαντιλάκια χεριών φτάνουμε στο αεροδρόμιο όπου οι περισσότεροι μας κοιτούν σαν να είμαστε εξωγήινοι ξενιστές μικροβίων φορώντας τις μάσκες μας (αλλά πάντα με στυλ). Κι όμως, δεν είμαστε οι μόνες: πριν από την είσοδο στα σόου ο αγαπημένος χαιρετισμός των απανταχού φασιονίστας, ο ένθερμος ασπασμός και στα δύο μάγουλα, μένει εκτός ατζέντας αυτή τη σεζόν. Αντιθέτως, παραχωρεί τη θέση του σε φιλιά στον αέρα και εικονικές αγκαλιές από μέτρα μακριά. Παρ’ όλα αυτά, η ροή στο επίσημο πρόγραμμα των σόου διεξάγεται κανονικά και εμείς περνάμε ένα κρύο αλλά γεμάτο νέες ιδέες και πληροφορίες τριήμερο.
Μέσα Φεβρουαρίου 2020, Λονδίνο
Τα πράγματα στο Λονδίνο κυλούν στο ίδιο κλίμα με την Κοπεγχάγη. Μάσκες εν ώρα πτήσης και αποφυγή φιλιών μεταξύ μας συμπεριλαμβάνονται στο φάκελο με τα προληπτικά μέτρα. Το διεθνές καραβάνι από δημοσιογράφους, buyers και influencers, καθώς και μια μικρή ομάδα από επαγγελματίες δημοσίων σχέσεων έχουν φτάσει εδώ από την Κοπεγχάγη και τη Νέα Υόρκη για να συνεχίσουν στο Μιλάνο, με τελικό προορισμό το Παρίσι. Δεν το ξέρουν, αλλά είναι η πιο επικίνδυνη διαδρομή που θα έχουν κάνει στη ζωή τους.
Τα σόου είναι full-house και η προγραμματισμένη συνέντευξή μου με τον Τόμι Χίλφιγκερ πάει εξαιρετικά, ενώ κανείς μας δεν χάνει το after-party στην πριβέ λέσχη «Annabel’s» το βράδυ πριν από την επιστροφή. Κορωνοϊός, ποιος;
17 Φεβρουαρίου 2020, Μιλάνο
Δεν έχω προλάβει να ξεπακετάρω τη βαλίτσα από Λονδίνο και τη μεθεπόμενη μέρα πετάω για προγραμματισμένο δημοσιογραφικό ταξίδι στο Μιλάνο. Φτάνοντας στο αεροδρόμιο μας ελέγχουν με υπέρυθρο θερμόμετρο τη θερμοκρασία του σώματος -το μοναδικό αεροδρόμιο απ’ όσα έχω βρεθεί τις τελευταίες μέρες που συμβαίνει αυτό- και αμέσως κοιταζόμαστε μεταξύ μας προσπαθώντας να καταλάβουμε αν πρέπει να το εκλάβουμε ως ένα υπεύθυνο μέτρο πρόληψης ή πρέπει να πανικοβληθούμε για το τι μας περιμένει. Επιλέγω να παραμείνω ψύχραιμη και λογική. Mέχρι εκείνη τη μέρα η Ιταλία έχει μόνο «εισαγόμενα» κρούσματα, δύο Κινέζους τουρίστες, και όλα φαίνονται υπό έλεγχο.
Κανείς ακόμη στην Ευρώπη δεν έχει αίσθηση του υψηλού ποσοστού μεταδοτικότητας του ιού. Οι μόνοι που έχουν ακυρώσει το ταξίδι τους στη Γηραιά Ηπειρο αυτή τη σεζόν ήταν συντάκτες και buyers της Ασίας, της μεγαλύτερης αγοραστικής δύναμης στο γαλαξία της μόδας, όπως και αρκετοί influencers της Ανατολής, οι οποίοι θεωρούνται από τους πιο επιδραστικούς στα social media. Λογικό αν σκεφτεί κανείς πως μέχρι και εκείνη την εβδομάδα ο κορωνοϊός μοιάζει να αφορά μόνο τη μακρινή Ανατολή.
Κι όμως, λίγα χιλιόμετρα μακριά μας, ο 38χρονος άνδρας, ο πρώτος ασθενής από τις εγχώριες περιπτώσεις της Ιταλίας, έχει ήδη μεταδώσει τον ιό στους γύρω του μετά την αρχική λάθος διάγνωση στο νοσοκομείο. Οταν εγώ επιστρέφω στην Αθήνα την επομένη, ο κόσμος της μόδας θα συνεχίσει αμέριμνος το μαραθώνιο σε πασαρέλες και πάρτυ διαδίδοντας εν αγνοία του τον ιό.
Η Gucci, σε μια προσπάθειά της να διατηρήσει ζωντανό το ενδιαφέρον των Κινέζων αγοραστών, μεταδίδει σε live streaming το σόου. Η ανησυχία είναι ακόμη θεωρητική. Λίγες ώρες μετά, ο σοβαρότερος όλων Giorgio Armani ανακοινώνει ότι το σόου του θα πραγματοποιηθεί κεκλεισμένων των θυρών, χωρίς την παρουσία κοινού, μόνο με τους απαραίτητους φωτογράφους, φροντίζοντας για την άριστη live μετάδοσή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. ΟΚ. Tώρα ανησυχούμε!
27 Φεβρουαρίου, Παρίσι
Το κλίμα έχει αλλάξει. Μέσα σε ελάχιστες μέρες η Ιταλία είναι η τρίτη μεγαλύτερη παγκόσμια εστία μετάδοσης του κορωνοϊού μετά την Κίνα και τη Νότια Κορέα. Για πρώτη φορά δεν βρίσκομαι εκεί από την αρχή της Εβδομάδας Μόδας, θυσιάζοντας με βαριά καρδιά το σόου του Dior. Την προηγούμενη μέρα ανακοινώθηκε το πρώτο κρούσμα στην Ελλάδα, η επιχειρηματίας που επέστρεψε από το Μιλάνο – στο εξωτερικό ειπώθηκε «σχεδιάστρια», θεώρησαν ότι πρόκειται για τη Μαίρη Κατράντζου! Υπάρχει ένα αμήχανο συναίσθημα ότι κάτι έρχεται, όμως οι Γάλλοι είναι cool και η κορυφαία Εβδομάδα Μόδας εξακολουθεί να κινείται αποφασιστικά. Υπό άλλες συνθήκες θα το εκλάμβανα ως σημάδι αισιοδοξίας, αλλά τώρα παραπέμπει σε κάποια μορφή ανυπακοής. Οι influencers συνεχίζουν δίπλα μας ακάθεκτες να βγαίνουν streetstyle φωτογραφίες, ακόμα κι αν αυτές είναι με μάσκα προσώπου, ενώ στα μέρη όπου συχνάζει η αφρόκρεμα της μόδας εξακολουθείς να μη βρίσκεις να κάτσεις. Την πρώτη μέρα της Εβδομάδας Μόδας στο Παρίσι ο αριθμός των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων κορωνοϊού στη Γαλλία είναι μόλις 14 μέχρι την τελευταία μέρα, δηλαδή στις 3 Μαρτίου, που έχουν ξεπεράσει τα 200 και η χώρα έχει απαγορεύσει τις συγκεντρώσεις περισσότερων από 5.000 ανθρώπων σε κλειστούς χώρους. Μερικοί, ανάμεσά τους κι εγώ, αποφασίζουν να φύγουν νωρίτερα, προετοιμασμένη ψυχολογικά ότι θα χάσω δυστυχώς το πολυαναμενόμενο σόου της Chanel. Παρ’ όλα αυτά, το κλίμα τις πρώτες μέρες στο Παρίσι είναι business-as-usual, με μερικές προειδοποιήσεις για αυξημένα μέτρα προσωπικής υγιεινής. Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δεν ακυρώνει το δείπνο που διοργανώσει για δεύτερη σεζόν στο Μέγαρο των Ηλυσίων, φιλοξενώντας σχεδιαστές και διακεκριμένους συντάκτες περιοδικών. Προς μεγάλη μου ικανοποίηση, ούτε η τελετή απονομής της DVF με το Μετάλλιο της Λεγεώνας της Τιμής από την Κριστίν Λαγκάρντ τέσσερις μέρες αργότερα ακυρώνεται, στην οποία προσωπικά θα πήγαινα ακόμη κι αν χρειαζόταν να βάλω την ολόσωμη φόρμα προστασίας της Ναόμι Κάμπελ και κράνος αστροναύτη. Για να είμαι απόλυτα ειλικρινής, γι’ αυτό είχα έρθει.
Εν μέσω αυτής της κατάστασης οι σχεδιαστές στο Παρίσι έχουν -προφητικά- προετοιμάσει ρούχα για επιβήτορες παντός καιρού, με αποκορύφωμα την πασαρέλα του οίκου Balenciaga, η οποία μετατρέπεται σε μια όχι και τόσο ουτοπική προσομοίωση με το τέλος του κόσμου.
Στο σόου του Dries Van Noten και σε μερικά ακόμα μοιράζονται χειρουργικές μάσκες, αν και μόνο ένας μικρός αριθμός ατόμων τις φορά με τρόπο που πραγματικά προστατεύει, ενώ οι οίκοι αναγκάζονται να αγοράζουν κουβάδες αντισηπτικών χεριών. Εχουμε μπει κανονικά σε mode φόβου και mail ακύρωσης παρουσιάσεων και πάρτυ ξεπετάγονται στην οθόνη του κινητού μας μέχρι και μία μέρα πριν. Ακόμη και ο όμιλος LVΜΗ αναγκάστηκε να ακυρώσει το καθιερωμένο cocktail event προς τιμήν των φιναλίστ για το βραβείο νέων σχεδιαστών.
Μετά την ολοκλήρωση της Εβδομάδας Μόδας στο Παρίσι, συνήθως οι buyers επιστρέφουν στο Μιλάνο για περαιτέρω συναντήσεις με Ιταλούς σχεδιαστές και showrooms. Αυτή τη σεζόν, αυτά τα ραντεβού ακυρώνονται. Αν και είναι πολύ νωρίς για να περιγράψουμε το πώς η καραντίνα θα επηρεάσει τα εργοστάσια, τις αποθήκες και τα γραφεία των brands, σύμφωνα με ειδικούς αναλυτές, υπάρχει κάποια πιθανότητα καθυστέρησης των παραγγελιών.
Ωστόσο, αυτή η κρίση δημόσιας υγείας φέρνει στο προσκήνιο και μια ερώτηση που ακούγεται συχνά στους κύκλους της μόδας τα τελευταία χρόνια. Οι πασαρέλες είναι ακριβές, επίπονες και επιβλαβείς για το περιβάλλον. Αξίζει άραγε να απασχολούν ένα ολόκληρο μήνα; Το σίγουρο είναι ότι σε καιρούς κρίσης πρέπει να σκεφτόμαστε τον δραστικό επαναπροσδιορισμό των πραγμάτων, διατηρώντας πάνω απ’ όλα την ψυχραιμία μας.
