Πάντα είχα την περιέργεια να γνωρίσω κάποιον άνθρωπο που φτιάχνει σταυρόλεξα. Μπορεί να μην είμαι μεγάλη fan, αλλά ποιος δεν έχει μεγαλώσει ανάμεσα σε σταυρόλεξα ή δεν τα έβλεπε στα απαραίτητα της τσάντας θαλάσσης , σε παρέες διαφόρων ηλικιών; Πριν από λίγες μέρες, εδώ στα γραφεία του Marie Claire, έτυχε να γνωρίσω ένα από αυτούς τους ανθρώπους.
Ο Μιχάλης Στούκας, βρίσκεται συχνά στα γραφεία του Πρώτου Θέματος (όπου βρίσκονται και τα δικά μας γραφεία) και είναι ο άνθρωπος που έχει δημιουργήσει τα περισσότερα σταυρόλεξα στην Ελλάδα. Όταν άκουσα τι δουλειά κάνει, ήταν αναπόφεκτο να αποφύγει τις ερωτήσεις μου κι έτσι μας λύνει κάθε απορία για την κατασκευή – και όχι μόνο – των σταυρολεξικών περιοδικών.
Πότε φτιάξατε το πρώτο σταυρόλεξο και πώς ξεκίνησε όλο αυτό;
Αρχικά, να σας ευχαριστήσω θερμά για την ευκαιρία που μου δίνετε να μιλήσω στο marieclaire.gr. Το πρώτο “επαγγελματικό” σταυρόλεξο, το έφτιαξα σε ηλικία 19 ετών. Είχα από πολύ μικρός ασχοληθεί με τη λύση σταυρολέξων και ως πρωτοετής φοιτητής στο Μαθηματικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Πατρών, άρχισα να ασχολούμαι και με την κατασκευή τους.
Πόσο δύσκολο είναι;
Είναι πάρα πολύ δύσκολο, γι’ αυτό άλλωστε είναι ελάχιστοι όσοι ασχολούνται επαγγελματικά με την κατασκευή σταυρολέξων.
Τι γνώσεις χρειάζονται;
Χρειάζονται γενικές γνώσεις, από τα τρέχοντα γεγονότα σε όλους τους τομείς, μέχρι πολύ καλές γνώσεις ιστορίας, γεωγραφίας, αθλητισμού κλπ. Και διαρκής ενημέρωση για τα τεκταινόμενα σε όλους τους τομείς.
Είστε μαθηματικός. Είναι το σταυρόλεξο μαθηματικά;
Είμαι ευτυχής που είμαι και μαθηματικός. Η επιστήμη μου, νομίζω ότι με έχει βοηθήσει ιδιαίτερα στην κατασκευή σταυρολέξων, κυρίως στη «δομή» τους.
Πόσα σταυρόλεξα έχετε φτιάξει;
Συνολικά, έχω φτιάξει εκατοντάδες χιλιάδες σταυρόλεξα, κουίζ, παιχνίδια κλπ. Κάποια, χωρίς ορισμούς. Πρέπει να έχω ξεπεράσει τα 500.000 σταυρόλεξα, σε διάστημα σχεδόν 30 χρόνων.
Πόσο γρήγορα μπορείτε να δημιουργήσετε ένα σταυρόλεξο;
Μπορεί να φτιάξω ένα σταυρόλεξο, σε λιγότερα από 5’. Χωρίς ορισμούς βέβαια. Αλλά και για ένα «γίγαντα» 20Χ30, δεν χρειάζομαι περισσότερα από 20’-25’.
Χρησιμοποιείτε συχνά ίδιες ερωτήσεις;
Μοιραία, σε τόσα σταυρόλεξα έχω χρησιμοποιήσει τις ίδιες ερωτήσεις. Αυτό, κάπου, βοηθάει και τους αναγνώστες. Πάντως, προσπαθώ να ανανεώνω τις ερωτήσεις μου συνεχώς.
Πόσοι το κάνουν στην Ελλάδα;
Όσοι φτιάχνουν σήμερα, επαγγελματικά, σταυρόλεξα στην Ελλάδα, είναι ελάχιστοι. Και εννοώ όσους δεν χρησιμοποιούν βάσεις δεδομένων και προγράμματα. Θεωρώ ότι είναι λιγότεροι από δέκα πλέον.
Λύνετε το ίδιο εύκολα και σταυρόλεξα άλλων;
Δεν έχω χρόνο να λύσω σταυρόλεξα άλλων. Πάντως, τις ελάχιστες φορές που το έχω κάνει, αυτό έχει συμβεί σε χρόνο dt.
Ποια είναι η πιο περίεργη αντίδραση που είχατε όταν είπατε σε κάποιον ότι φτιάχνετε σταυρόλεξα;
Σχεδόν όλοι μένουν έκπληκτοι μόλις τους λέω τι δουλειά κάνω. Με ρωτάνε πόσο δύσκολο είναι κλπ. το πιο ακραίο, θα έλεγα ότι μου είχε συμβεί λίγα χρόνια πριν. Ήμουν σε ένα ρεμπετάδικο και μία κυρία από διπλανό τραπέζι, άκουσε ότι φτιάχνω σταυρόλεξα. Με πλησίασε και αφού μου έκανε διάφορες ερωτήσεις ζήτησε ευγενικά να της φτιάξω ένα σταυρόλεξο. Δεν της χάλασα χατίρι. Σε 5’ και κάτι, έφτιαξα ένα σε μια… χαρτοπετσέτα και της το χάρισα με αφιέρωση.
Πώς πληρώνεται η εργασία σας; Με το κουτάκι ας πούμε;
Ακριβώς, η εργασία πληρώνεται με το «κουτάκι». (α*β) * x, όπου x η τιμή του κάθε τετραγώνου (κουτιού). Όταν βέβαια αναλαμβάνω την κατασκευή ενός ολόκληρου τεύχους δεν υπολογίζω την τιμή με το κουτάκι, αλλά με το σύνολο των σταυρολέξων, τη δυσκολία τους κλπ.
Πώς κατοχυρώνονται οι δικές σας ερωτήσεις;
Αγγίζετε ένα τεράστιο θέμα. Δυστυχώς, δεν υπάρχει καμία κατοχύρωση, όχι μόνο για τις ερωτήσεις, για ορισμένες από τις οποίες έχω ψάξει πάρα πολύ, ενώ άλλες είναι δημιουργήματα του μυαλού μου, αλλά και για τα ίδια τα σταυρόλεξα. Άνθρωποι, που δεν τους γνωρίζω καν, έχουν πάρει δημοσιευμένα σταυρόλεξα μου και τα βάζουν σε έντυπα, χωρίς καν να με ρωτήσουν! Άλλοι εκδότες, με τους οποίους έχω συνεργαστεί, αναδημοσιεύουν 3-4 φορές τα σταυρόλεξά μου, ενώ εγώ τα έχω πληρωθεί μόνο μία, χωρίς και αυτοί να με ρωτήσουν. Και με απύθμενο θράσος, όταν τα «ανακαλύπτω», μου λένε να πάω στα δικαστήρια. Αν έκανα κάτι τέτοιο, θα έπρεπε διαρκώς να βρίσκομαι στις δικαστικές αίθουσες. Το χειρότερο είναι ότι δεν γράφεται πουθενά ότι τα σταυρόλεξα αυτά έχουν ξαναδημοσιευθεί και το αναγνωστικό κοινό παραπλανείται. Αυτό βέβαια που κάνουν, απαγορεύεται ρητά (νόμος 2121/1993) και δεν νομίζω ότι γίνεται σε κανένα άλλο κράτος του κόσμου…
Ποια πιστεύετε ότι είναι η σχέση του Έλληνα με το σταυρόλεξο και ποιο είναι το μέλλον τους (των σταυρολέξων);
Οι νέοι Έλληνες και οι νέες Ελληνίδες, δεν νομίζω ότι έχουν ιδιαίτερο… πάθος για τα σταυρόλεξα. Μόνο περιστασιακά, σε γιορτές, διακοπές κλπ λύνουν σταυρόλεξα. Οι μεγαλύτεροι και οι μεγαλύτερες (45+), έχουν καλύτερη σχέση με τα σταυρόλεξα, ενώ οι πιο φανατικοί λύτες, «εντοπίζονται» σε ανθρώπους ηλικίας μεγαλύτερης των 65 ετών. Είναι αποδεδειγμένο ότι τα σταυρόλεξα βοηθούν στην καταπολέμηση του Αλτσχάιμερ και αυτό παίζει τον ρόλο του.
Κλείνοντας, θέλω να επισημάνω ότι δεν είναι απαραίτητο όλοι να μπορούν να λύσουν όλα τα σταυρόλεξα. Ας δυσκολευτούν και λίγο. Ας αφήσουν και μερικά τετράγωνα λευκά. Σταδιακά, μέσα από τη λύση πολλών σταυρολέξων, είμαι σίγουρος ότι θα μπορέσουν να λύσουν και τα πιο δύσκολα! Ευχαριστώ θερμά μέσα από το marieclaire.gr, όλες και όλους τους αναγνώστες των σταυρολεξικών περιοδικών. Να είναι σίγουροι, ότι η λύση σταυρολέξων είναι μια εξαιρετική άσκηση για το μυαλό τους και αποτελεί αστείρευτη πηγή γνώσεων και ότι, εγώ προσωπικά και οι άλλοι που φτιάχνουν σταυρόλεξα επαγγελματικά, κάνουμε κάθε προσπάθεια για να ικανοποιήσουμε και τους πλέον απαιτητικούς λύτες.
